William Blake (1757 – 1827)

                                                        The Lamb

                                           Little Lamb, who made thee?

                                           Dost thou know who made thee?

                                           Gave thee life, and bid thee feed,

                                           By the stream and o'er the mead;

                                           Gave thee clothing of delight,

                                           Softest clothing, woolly, bright;

                                           Gave thee such a tender voice,

                                           Making all the vales rejoice?        

                                           Little Lamb, who made thee?

                                           Little Lamb, I'll tell thee,

                                           Little Lamb, I'll tell thee:

                                           He is called by thy name,

                                           For He calls Himself a Lamb.

                                           He is meek, and He is mild;

                                           He became a little child.

                                           I a child, and thou a lamb,

                                           We are called by His name.

                                           Little Lamb, God bless thee!

                                           Little Lamb, God bless thee!                          

                                                     T h e T i g e r

                                          Tiger! Tiger! Burning bright

                                           In the forests of the night,

                                           What immortal hand or eye

                                           Could frame thy fearful symmetry?

                                           In what distant deeps or skies

                                           Burnt the fire of thine eyes?

                                           On what wings dare he aspire?

                                           What the hand dare seize the fire?

                                           And what shoulder, and what art,

                                           Could twist the sinews of thy heart?

                                           And when thy heart began to beat,

                                           What dread hand? And what dread feet?

                                           What the hammer? What the chain?

                                            In what furnace was thy brain?

                                            What the anvil? What dread grasp

                                            Dare its deadly terrors clasp?

                                            When the stars threw down their spears,

                                             And water'd heaven with their tears,

                                             Did he smile his work to see?

                                             Did he who made the Lamb make thee?

                                             Tiger! Tiger! Burning bright

                                              In the forests of the night,

                                              What immortal hand or eye,

                                              Dare frame thy fearful symmetry?

Γουίλιαμ Μπλέικ (1757 – 1827)

Ο εκκεντρικός ποιητής, ζωγράφος, χαράκτης, εικονογράφος και μυστικιστής Γουίλιαμ Μπλέικ θεωρείται μία απο τις πιο πρώιμες και  πιο μεγάλες  μορφές του Ρομαντισμού και ο μεγάλος “παράφρων“ της Αγγλικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας. Έζησε στα όρια της απόλυτης φτώχειας και πέθανε παραγνωρισμένος. Η μέθοδος χάραξης του κειμένου και της εικονογράφησης των βιβλίων του – χωρίς να χρειάζεται τυπογράφος – ήτανε δική του εφεύρεση. Τα βιβλία του εκτυπώνονταν μ' αυτή τη μέθοδο, γι' αυτό και έφταναν σ' ένα περιορισμένο αναγνωστικό κοινό. Σήμερα αυτά τα εικονογραφημένα βιβλία με τα δυναμικά σχέδια και τα λαμπερά τους χρώματα συγκαταλέγονται στους καλλιτεχνικούς θησαυρούς όλου του κόσμου.

Τα πρώτα του έντυπα ήταν δύο μικρά φυλλάδια το “Δεν υπάρχει φυσική θρησκεία“ και το “Ολες οι θρησκείες είναι μία “ γύρω στο 1788. Στα κείμενά του αυτά αμφισβητεί καθιερωμένες σύγχρονές του θεωρίες για την ανθρώπινη νόηση και διακηρύσσει την υπεροχή της φαντασίας απέναντι στα “όργανα αντίληψης“ αφού η φαντασία είναι το μέσον σύλληψης “ του απείρου “.

Ριζοσπάστης, σκληρός κοινωνικός κριτικός και μεγάλος αντίπαλος της οργανωμένης θρησκείας. Στα έργα του δοξάζει την ιερότητα της ζωής : “Ο,τι ζει είναι ιερό “και αναζητά απαντήσεις γράφοντας για έναν κόσμο όπου “Το Θηρίο και η Πόρνη κυβερνούν ασύδοτα”. “Τί εννοούν αυτοί οι απατεώνες όταν μιλούν για Αρετή; Τον Πόλεμο και τη φρίκη του και τους ηρωικούς του παλιανθρώπους;“

Το 1789 γράφει “Το βιβλίο της Τελ“ και το 1791 “Η Γαλλική Επανάσταση“. “Ο γάμος τ' Ουρανού και της Κόλασης“ στο οποίο περιλαμβάνονται οι περίφημες  Παροιμίες της  Κόλασης είναι ένα από τα πιό προκλητικά έργα του Μπλέικ. Στις                                              

“διαβολικές“ Παροιμίες προτείνει την απελευθέρωση του ανθρώπου από τα δεσμά της θρησκευτικής και πολιτικής καταπίεσης. Πίστευε οτι η Φαντασία είναι  “το Αιώνιο Σώμα του Ανθρώπου“, η αρχή του Ποιητικού Δαιμόνιου που κατά τον ποιητή ταυτίζεται με τον “ αληθινό Ανθρωπο “ και αυτό το Ποιητικό Δαιμόνιο είναι η πηγή κάθε θρησκείας, τέχνης και φιλοσοφίας.

Η διαλεκτική του υποστηρίζει τη δημιουργική ένωση των αντιθέτων. “Χωρίς τα Αντίθετα δεν υπάρχει Κίνηση, Ελξη και Απωση, Λογική και Ενέργεια και αυτά είναι απαραίτητα για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Tο 1794 έγραψε τα “Τραγούδια της αθωότητας“ και τα “Τραγούδια της πείρας“, μια “διπλή συλλογή“, όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος, όπου “παρουσιάζονται οι δύο αντίθετες καταστάσεις της ανθρώπινης ψυχής“.

         Ο Αμνός (τραγούδι της αθωότητας) και η Τίγρη (τραγούδι της πείρας )

Οι “ δύο αντίθετες καταστάσεις “ είναι η αθωότητα, όταν η φαντασία του παιδιού έχει ως μόνη λειτουργία την ολοκλήρωση της ίδιας της ανάπτυξής του, και η πείρα, όταν βρίσκεται μπροστά στον κόσμο του νόμου, της ηθικής και της καταπίεσης. Τα “Τραγούδια της πείρας“ δίνουν ειρωνική απάντηση στα “Τραγούδια της αθωότητας”. Στην εξύμνηση ενός Πανάγαθου Θεού, αντιπαρατίθεται η εικόνα ενός Θεού που γίνεται ο τυραννικός Θεός της καταπίεσης. Το βασικό σύμβολο στην

“ Αθωότητα “ είναι ο Αμνός και η αντίστοιχη ενσάρκωση στην  “Πείρα“ είναι η Τίγρη, το ποίημα που αποτελεί την κορωνίδα της λυρικής δημιουργίας του Μπλέικ.

Η Τίγρη παρουσιάζεται ως η ενσάρκωση της ενεργητικότητας, της σωματικής ρώμης, της λαγνείας και της σκληρότητας. Το τραγικό δίλημμα της ανθρωπότητας συνοψίζεται κατά τρόπο οδυνηρό στο τελικό ερώτημα: “Εκείνος που έπλασε τον  Αμνό, έπλασε κι εσένα“;

Για το BOOK TOUR, Γεωργία Λαπατά.