ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, Αλέξανδρος Μπούφεσης

Οι Θεοί Του Πολέμου, Αλέξανδρος Μπούφεσης

Είδος: Ιστορικό
Βαθμολογία 9,5/10

To 2007 κυκλοφόρησε σε επανέκδοση, ένα πραγματικά σημαντικό ιστορικό μυθιστόρημα- με σαφή αποστασιοποίηση από την πεπατημένη οδό που ακολουθεί η ιστορική μυθιστοριογραφία στην Ελλάδα...
Οι Θεοί Του Πολέμου, λοιπόν, είναι ένα έργο το οποίο κάνει τη διαφορά, συστήνοντάς μας δυο κορυφαίες προσωπικότητες του Β Παγκοσμίου Πολέμου- άγνωστες στυο ευρύ κοινό.
Είναι θετικό που μετά τις εκδ Λογείον, ένας μεγάλος οίκος σαν του Λιβάνη άνοιξε τις πόρτες σε έναν νέο λογοτέχνη που προβάλλει κιόλας ώριμος, έχοντας πολλά να δώσει!

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Βρισκόμαστε στα πρόθυρα του Β Παγκοσμίου Πολέμου. 
Ενώ ο οξυδερκής Ρώσος στρατηγός Γκεόργκι Ζούκωφ προσπαθεί να επιβιώσει από τις μηχανορραφίες της "σταλινικής αυλής" και τις στέπες της Μογγολίας, ο καινοτόμος Γερμανός Χάιντζ Βίλχελμ  Γκουντέριαν συστήνει στον κόσμο την τρομερή ισχύ των τεθωρακισμένων, που σύντομα θα κληθεί να αναπτύξει στην Πολωνία.
Σύντομα η Ιστορία θα τους θέσει αντιμέτωπους και ένας θα είναι ο νικητής.
Πορείες παράλληλες στο αιματοβαμμένο χιόνι της αχανούς ρωσικής στέπας και -ταυτόχρονα το δράμα του ανώνυμου στρατιώτη.
      Είναι το δράμα του Ανατόλι, που ο πόλεμος γκρεμίζει σε ερείπια όσα είχε αγαπήσει.
      Είναι η εφιαλτική σκιά των Ες Ες πάνω από  την οικογενειακή ζωή του Σεμπάστιαν και της Ανελί.
Η τελική αναμέτρηση θα κρίνει πολλά περισσότερα από ένα πεδίο μάχης!
Διακύβευμα η ίδια η Τιμή κι αξιοπρέπεια του Ανθρώπου...  

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Οι "Θεοί του Πολέμου" είναι ένα εξαίσιο δείγμα ιστορικού μυθιστορήματος και δυναμική είσοδος του φέρελπι Αλέξανδρου Μπούφεση στα... "βαθιά νερά" της Λογοτεχνίας.
Ένα βιβλίο γεμάτο φωτιά, αληθινή φιλία και αντρειοσύνη!
        
Πρόκειται για ένα πραγματικό έπος, που απεγκλωβίζεται από τα ελληνοκεντρικά πλαίσια που οριοθετούν την πλειονότητα των ιστορικών μυθιστορημάτων στην Ελλάδα.
Ένα ελληνικό ιστορικό μυθιστόρημα μακρυά από την Κατοχή, τον Εμφύλιο κι άλλα γνώριμά μας ζητήματα!
         Πεδίο δράσης στους "Θεούς του Πολέμου" είναι η ταλανισμένη Ρωσία της εξαετίας 1939-1945.
          Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με ένα οδοιπορικό στην κόλαση του Ανατολικού Μετώπου.
       Μια μυθοπλαστική αναπαράσταση της Μητέρας των Μαχών όχι μόνο από στρατιωτικής αλλά και ιδεολογικής πλευράς:
Γερμανοί εναντίον Ρώσων. Ναζισμός εναντίον Κομμουνισμού, σε έναν αγώνα μέχρις εσχάτων. 
Μια ανηλεής αρένα θανάτου, που κράτησε τον κόσμο με κομμένη την ανάσα κι έκρινε ολόκληρο τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.   

    Ο συγγραφέας  χαρτογραφεί βήμα- βήμα  αυτήν την Τιτανομαχία αναδεικνύοντας στο επίκεντρο τους δύο κορυφαίους στρατηγούς: 
Από τη μια έχουμε τον γοητευτικό Γερμανό Χάιντζ Βίλχελμ Γκουντέριαν, τον θεωρητικό Πολέμου και πατέρα των Pantzer. 
Από την άλλη τη στρατιωτική διάνοια του πεισματάρη εκρηκτικού Ρώσου, Γκεόργκι Κωνσταντίνοβιτς Ζούκωφ.
           Έτσι μας ξετυλίγονται στρατηγικοί σταθμοί του πολέμου μέσα από την οπτική των δύο στρατηγών , σε μια παραλληλία αγωνιώδη και αμφίρροπη.
"Μάχη γιγάντων", που εύκολα θα μπορούσε να "συνθλίψει" τον συγγραφέα, ο οποίος όμως κατάφερε έντεχνα να "τιθασεύσει" τις  εμβληματικές τους προσωπικότητες και να τις εντάξει στη φόρμα που ο ίδιος επέλεξε, αποδίδοντας τη διαδρομή τους και τις ψυχολογικές τους διακυμάνσεις με όχημα την ιστορική εγκυρότητα...
           Αυτή η μέχρι θανάτου αντιπαλότητα αποδίδεται σε σμίκρυνση και μέσα από τους μυθοπλαστικούς χαρακτήρες του Ανατόλι και του Σεμπάστιαν, οι οποίοι γίνονται φορείς μιας πιο συναισθηματικής πτυχής και αφορμή για απροσδόκητες στιγμές ενός ωραίου λυρισμού.
Εδώ αναφύεται ένας δυνατός ερωτισμός και προβάλλει η ανθρώπινη τραγωδία, πίσω από το τραγούδι των πολυβόλων.
    
Βίοι παράλληλοι,λοιπόν, που έχουν παρουσιαστεί με μικρά ,διακριτά κεφάλαια- διαχωρισμένα σαν τετραγωνάκια της σκακιέρας -με σαφή εναλλαγή άσπρου - μαύρου (δώστε σε όποιον θέλετε τα χρώματα .Ο συγγραφέας πάντως διατηρεί την αντικειμενική, έντιμη ματιά.)
         Αυτός ο χωρισμός του υλικού σε ενότητες καθιστά την ανάγνωση ξεκούραστη και επιτείνει το ρυθμό των εξελίξεων- από την άλλη ανακόπτει μερικές φορές τη φόρτιση κάποιων δυνατών στιγμών.
         
Έτσι εισχωρούμε στα άδυτα των δύο Στρατηγείων αλλά και στην ίδια την ψυχή των πρωταγωνιστών.
    Βιώνουμε την εγωμανή παράνοια του Χίτλερ και την παροιμιώδη κόντρα του με τους ακέραιους στρατηγούς της Wehrmacht.
Από την άλλη γευόμαστε τον σταλινικό τρόμο που ζητούσε να ευνουχίσει τα πιο λαμπρά μυαλά εκείνων που δεν ενδύθηκαν τον ρόλο του ρυπαρού αυλοκόλακα.
        Συμμεριζόμαστε τη δίκαιη αγανάκτηση του Γκουντέριαν και την αγωνία του Ζούκωφ απέναντι στον αυτοκαταστροφικό παραλογισμό που χαρακτηρίζει τους ανωτέρούς.  τους
Ο συγγραφέας παρουσιάζει στιγμή-στιγμή τις διεργασίες των μεγάλων αποφάσεων, με ζωηρούς απολαυστικούς διαλόγους, και διεισδυτική ματιά.
           Συναντάμε επίσης κι άλλα σπουδαία πρόσωπα όπως ο Στρατάρχης Φέντορ φον Μποκ, ο δολοπλόκος φον Κλούγκε, ο ύπουλους Ιβάν Κόνιεφ ή ο ακέραιος και απάνθρωπα κακοποιημένος από την NKVD, Κόνσταντιν Ροκκοσόφσκι. 
        Αυτά τα πρόσωπα αναδεικνύονται μέσα από στοχευμένα περιστατικά και λεπτομέρειες της ζωής τους και του μετώπου.
        
Μέσα σε όλα αυτά, ο Αλέξανδρος Μπούφεσης χρησιμοποιεί τους επινοημένους ήρωές του για να επιστρέψει την ανθρώπινη υπόσταση σε κείνους τους "ανώνυμους", που το σφαγείο του Πολέμου χυδαία βλέπει σαν άψυχους, αναλώσιμους αριθμούς.
Επίσης αποκρυπτογραφούνται με συγκινητικό τρόπο οι κώδικες της αντρικής φιλίας, όπως σφυρηλατείται στη φωτιά και τον θάνατο. Οι πιο δυνατές μυθοπλαστικές στιγμές περιστρέφονται γύρω απο τη φιλία.
Πρόκειται σίγουρα για "υπόθεση ανδρών" με τη γυναίκα σε ρόλο εμπνευσης για τη ζωή,  αλλά σίγουρα όχι πρωταγωνιστικό.
Υπάρχουν στιγμές που ο αναγνώστης αισθάνεται την αδρεναλίνη να κορυφώνεται και ατόφια συγκίνηση να τον κυριεύει- είτε συμπάσχοντας με τα πραγματικά πρόσωπα, είτε ταυτιζόμενος με τους μυθοπλαστικούς χαρακτήρες. Προσωπικά, έκλαψα σε αρκετά σημεία, βιώνοντας την κρισιμότητα των στιγμών με τους πρωταγωνιστές.
Μεγάλο ατού του βιβλίου είναι πως πρόκειται για πρωτόλεια έμπνευση.
    Ο συγγραφέας εδώ αναμετράται με δυο εμβληματικές προσωπικότητες της Παγκόσμιας Ιστορίας, που  η ελληνόφωνη βιβλιογραφία δεν τις έχει προσεγγίσει επαρκώς- με τον έναν, μάλιστα, κατάφωρα αδικημένο...
Για τον Χάιντζ Γκουντέριαν υπάρχει η Αυτοβιογραφία του κ μια ακόμη  παρουσίαση του από τη Eurobooks, ενώ περιστασιακά εκδίδονται Μονογραφίες του από διάφορα περιοδικά.
          Στην περίπτωση του Ρώσου στρατάρχη Γκεόργκι Κωνσταντίνοβιτς Ζούκωφ, τα πράγματα είναι "χειρότερα", καθώς η μοναδική "σοβαρή" αναφορά σε αυτόν ήταν στα 1980 μια- ήδη εξαντλημένη- έκδοση των "Απομνημονευμάτων" του από τη σαφώς προσανατολισμένη "Σύγχρονη Εποχή". 
          Ωστόσο ο Γκεόργκι Ζούκωφ είναι ίσως (μαζί με τον Μοντγκόμερυ στην Αφρική και το Δυτικό Μέτωπο) - η πιο σπουδαία προσωπικότητα του Πολέμου και σίγουρα παραγνωρισμένος στην Ελλάδα, παρ'ότι όλα τα έθνη του χρωστούν τη Μεγάλη Νίκη ενάντια στον Ναζισμό.
        Προφανώς, ευθύνεται το γεγονός ότι κατά τον Ψυχρό Πόλεμο η Ελλάδα είχε τεθεί στη "δυτική σφαίρα επιρροής" και οι απηνείς διώξεις εναντίον των κομμουνιστών και αγνών δημοκρατών σπίλωναν  την πολιτική ζωή της Ελλάδας μέχρι το 1975 τουλάχιστον.
Τρομοκρατία, λογοκρισία, χαφιεδισμός δε θα επέτρεπαν εκτενείς αναφορές σε έναν σοβιετικό ήρωα τέτοιου βεληνεκούς, ενόσο ήταν στην επικαιρότητα, γι αυτό οι γνώσεις του μέσου Ελληνα εστίαζαν κυρίως σε Δυτικούς αξιωματικούς (Ντε Γκολ, Μοντγκόμερι, Πεταίν κ.λπ).
Κι αργότερα όμως δεν τον συναντάμε τον Ζούκωφ ούτε σε αφιερώματα, ούτε στη βιβλιογραφία.

Χωρίς να συνιστά πλήρη βιογραφία το βιβλίο, λοιπόν, γεμίζει το κενό συστήνοντας τους δυο στρατηγούς και τους πέριξ αυτών στο ελληνικό κοινό.
Ο Αλέξανδρος Μπούφεσης αξιοποίησε το διαθέσιμο πληροφοριακό υλικό, μετουσιώνοντας το εγκυκλοπαιδικό του ύφος σε μυθιστορία και κατορθώνοντας να ιχνηλατήσει με πιστότητα κ ιστορική ενημερότητα το ήθος του Ζούκωφ και του Γκουντέριαν ισομερώς...

Είναι προφανής η έμφαση στη  στρατιωτική ιστορία, (όπως δεν την έχω ξαναδεί σε ελληνικό μυθιστόρημα εγώ) και η περιεκτική παρουσίαση των μαχών και των επιτελικών σχεδιασμών- στο όνομα της οποίας δε γίνεται δυστυχώς, επαρκής αναφορά ούτε στην τραγωδία των λιμοκτονούντων αμάχων, ούτε και στις απερίγραπτες θηριωδίες που διέπραξαν πίσω από τις γραμμές τα εφιαλτικά SS Einsatzgruppen(A, B, C,D).
Σε αυτό το πλαίσιο και παρά τις διάσπαρτες ημερομηνίες μαχών, μερικές φορές δε γίνεται απόλυτα αντιληπτή η παράμετρος του χρόνου (μιλάμε για μια ολόκληρη 4ετια) και των αβάσταχτων απωλειών για τον σοβιετικό λαό- πέραν του στρατιωτικού πεδίου.

Από τη βιογραφική σκοπιά, θα ήθελα να δω περισσότερα περιστατικά από τη Νίκη -για παράδειγμα τη φιλια Ζούκωφ -Αιζενχάουερ ή το παρασκήνιο που έθεσε τον Ζούκωφ κι όχι τον Στάλιν έφιππο επικεφαλής της θριαμβευτικής εισόδου στο Βερολίνο.

Parad Victory 1945 - Wynn-Red Alert 3. Theme - Soviet March

(O Antony Beevor στο "Βερολίνο 1945" μας πληροφορεί πως, το λευκό άλογο του Στάλιν πέταξε κάτω τον χαλύβδινο αφεντικό του και τελικώς το χρησιμοποίησε ο Ζούκωφ που κατόρθωσε να το δαμάσει, όπως έκανε στην αρχαιότητα ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Βουκεφάλα.)
          Ένα άλλο περιστατικό που άξιζε ανάλυσης  ο συγγραφέας είχε την κατάρτιση να κάνει, είναι η εκτέλεση του σαδιστή δημίου Λαυρέντι Μπέρια, στην οποία ενεπλάκη ο Ζούκωφ, ενώ κι η προσωπική του ζωή παρέμενε πολυτάραχη (απέκτησε τρίτη κόρη στα 64 του από τον δεύτερο γάμο του με μια στρατιωτική γιατρό).

Από την μεριά της μυθοπλασίας, που γενικά με άγγιξε βαθιά, ίσως θα μπορούσαν να έχουν αναλυθεί λιγάκι περισσότερο οι στιγμές των αμάχων (Νάντια στα μετόπισθεν) αλλά και των ανώνυμων στρατιωτών -ειδικά από την πλευρά του Φάλκε.
Τα ήδη υπάρχοντα περιστατικά πάντως ήταν συγκλονιστικά και άρτια ψυχογραφημένα.

Η συνολική γοητεία και η βαρύτητα του έργου ωστόσο με έκαναν να παρακάμψω ευθύς τις μικρές μου επισημάνσεις ,όπως και κάποιες μικροαστοχίες στην επιμέλεια (χωρισμός ενοτήτων και ορθογραφικά)


Παρ' όλες τις λεπτομέρειες, που ο άχαρος ρόλος του κριτικού οφείλει να επισημάνει, "ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ" παραμένουν σίγουρα έναδυνατό μυθιστόρημα με ιστορικό και ποιοτικό βάθος".
Το βιβλίο του νεαρού συγγραφέα Αλέξανδρου Μπούφεση σηματοδοτεί ένα σημαντικό επίτευγμα- άκρως πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα, μιλώντας μας για "άγνωστους ήρωες", που εξέλιξαν τα δεδομένα της πολεμικής θεωρίας κι έλαμψαν σε ζοφερούς καιρούς με την ιδιοφυία και το ηθικό τους διαμέτρημα!

Ένα βιβλιο που έχει ήδη μεταφραστεί και στην Αμερική.

Σίγουρα, οι Θεοί Του Πολέμου συνιστούν ένα αλησμόνητο μυθιστόρημα, που σίγουρα "μάς έλειπε"  κι αποτελούν απαραίτητη προσθήκη στη βιβλιοθήκη κάθε λάτρη της Ιστορίας και της Λογοτεχνίας, που ζητά να ξεφύγει από τα τετριμμένα και να καταδυθεί σε συναρπαστικές στιγμές του άμεσου ιστορικού παρελθόντος!
                                                                   

ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Константи́н Константи́нович (Ксаве́рьевич) Рокоссо́вский

Ο μαρτυρικός και γλυκύς Κόνσταντιν Ροκκοσόφσκι, (σε μια απόλυτα πιστή απεικόνιση με όλα του τα παάασημα) που στο βιβλίο θα πληροφορηθείτε πολλά στιγμιότυπα της περιπετειώδους πορείας του και την πολυτάραχη σχέση του με τον Γκεόργκι Ζούκωφ.
 

Ο Γκέοργκι Κωνσταντίνοβιτς Ζούκωφ - ζωγραφισμένος σαν τον "Αη -Γιώργη" των Σοβιετικών" συντρίβει τον "Δράκο" του ναζισμού-θριαμβευτής στο Βερολίνο!      
                              
...Και το Σύμβολο της Αντιφασιστικής νίκης
ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η ΚΟΡΔΕΛΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ. 
Το Μαύρο συμβολίζει τη Στάχτη 
και το Πορτοκαλί τη Φωτιά της μάχης.
Την κορδέλα ελαβαν ολα τα μελη του νικηφόρου Κόκκινου Στρατού που απέκρουσαν τη γερμανική εισβολή και εισήλθαν νικητές στο Βερολίνο (παρατηρήστε την και στην έγχρωμη αναπαράσταση του Αντιστράτηγου Ροκκοσόφσκι).
           Οι Ρώσοι, κάθε 9 Μάη, μοιράζουν σε εορτασμούς την "κορδέλα του Αγίου Γεωργίου" σε ανάμνηση της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης (9 Μαίου του 1945).

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ.

ΜΠΟΥΦΕΣΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Ο Aλέξανδρoς Μπούφεσης γεννήθηκε το 1981.
Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στο Εδιμβούργο της Σκωτίας και στη συνέχεια μετακινήθηκε στο Portsmouth, όπου και ολοκλήρωσε επιτυχώς τις μεταπτυχιακές του σπουδές πάνω στη βιοϊατρική επιστήμη.