Ο ΘΑΛΑΣΣΟΛΥΚΟΣ (The Seawolf), Jack London

O Θαλασσόλυκος (Τhe Seawolf), Jack London 

Σήμερα θα σας συστήσω το αγαπημένο μου κλασσικό βιβλίο!

O Aμερικάνος πεζογράφος Τζακ Λόντον, έγινε γνωστός από τα δημοφιλή νεανικά του μυθιστορήματα "Ο Ασπροδόντης" και το "Κάλεσμα της Άγριας Φύσης", καθώς και τις πειρατικές ιστορίες του. 

Ταυτόχρονα, υπήρξε ένα προοδευτικό πνεύμα με πολιτικές ανησυχίες και κοινωνικές αγωνίες που αποτυπώθηκαν στα πρωτοποριακά του βιβλία "Η Σιδερένια Φτέρνα", "Ο Θαλασσόλυκος", ο "Μάρτιν Ήντεν", "Ο Πυγμάχος", Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου"...

Κανένα άλλο βιβλίο του Λόντον, όμως, δε συνδυάζει τόσο όμορφα την ατόφια δράση και το συναίσθημα με πρώιμες φιλοσοφικές αναζητήσεις -ουσιαστικές και προσιτές στον καθένα, όσο ο "Θαλασσόλυκος" -ένα ατόφιο ναυτικό μυθιστόρημα που μπορεί να γοητεύσει τους πάντες!

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Χώμφρευ Βαν Γουίντεν, ένας 35χρονος κριτικός Λογοτεχνίας, εμπλέκεται σε ναυάγιο στον πορθμό του Σαν Φραντζίσκο κι έχει την τύχη να τον περισυλλέξει η φωκαλιευτική γολέτα "Γκοστ"("Φάντασμα")
Στο καράβι αυτό όμως έχει καταλυθεί το "Δίκαιο της Θάλασσας" και βασιλεύει ο σιδερένιος νόμος του καπετάνιου του, που είναι τρομερός σαν το όνομά του: "Γουλφ" ("Λύκος") Λάρσεν!
Με την απειλή του θανάτου, ο Γουλφ Λάρσεν θα αναγκάσει τον ναυαγό Χώμφρευ να τον υπηρετήσει ως μούτσος στο καράβι, επιφυλάσσοντάς του πλήθος ταπεινώσεων και παιχνίδια ψυχολογικής βίας.
Σ' αυτήν τη βαρβαρότητα ο ευαίσθητος Χώμφρευ θα αντιτάξει το εξευγενισμένο πνεύμα του, που θα κεντρίσει την περιέργεια του Λύκου Λάρσεν κι ανάμεσά τους θα εξελιχθεί μια φρενήρης ηθική μονομαχία. Γύρω τους πλήθος ναυτικών και κυνηγών με ετερόκλητους χαρακτήρες-από την ακεραιότητα ως την απόλυτη διαφθορά.
Η απροσδόκητη εμφάνιση μιας γυναίκας θα προσδώσει στη σύγκρουσή τους έναν ολοκληρωτικό ανταγωνισμό που μόνον ο θάνατος μπορεί να σφραγίσει...


ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ
Ο Θαλασσόλυκος του Τζακ Λόντον συνιστά μαζί με τον Μόμπι Ντικ, το εμβληματικότερο ναυτικό μυθιστόρημα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας!
Αποτιμώντας τον με μια φράση θα τον χαρακτηρίζαμε μια ρομαντική ναυτική περιπέτεια με άρτια ψυχογραφήματα και φιλοσοφικές προεκτάσεις! 

΄Ενα "μεγάλο" έργο "προσιτό σε κάθε αναγνώστη κι εκεί ακριβώς έγκειται η σπουδαιότητά του:

Ο "Θαλασσόλυκος" μπορεί να ικανοποιήσει με τις υπαρξιακές του αναφορές του απαιτητικούς αναγνώστες, ταυτόχρονα όμως μπορεί να τραβήξει το ενδιαφέρον αναγνωστών λιγότερο εξοικειωμένων με βαθυστόχαστα έργα και να τους μυήσει σε πολύπλοκες έννοιες με απολαυστικό τρόπο που δε θα τους κουράσει.
 

Χάρη στην απλή δομή του και τη γραμμική παράθεση της πλοκής, το βιβλίο ρέει ξεκούραστα, διατηρώντας την αγωνία του αναγνώστη και εισάγοντας με τρόπο εύληπτο ανώτερους προβληματισμούςγύρω από την ηθική και τον θάνατο.

Ο "Θαλασσόλυκος" συνδυάζει άρτια μια βαθιά γνώση της ζωής των ναυτικών, ζωηρή εικονοπλασία και έντονες συναισθηματικές διακυμάνσεις.

Έμπνευση για τον "Θαλασσόλυκο" στάθηκε η προσωπική θητεία του Τζακ Λόντον στο φωκαλιευτικό "Σόφι Σάδερλαντ" που δραστηριοποιήθηκε στην περιοχή της Αλάσκας, όταν το κυνήγι της φώκιας ήταν στα όρια της νομιμότητας! Ωστόσο, ο Καπετάνιος του "Γκοστ" διαφοροποιείται από τον ήπιο 80χρονο του "Σάδερλαντ", αντλεί στοιχεία του από έναν άλλο καπετάνιο σκούνας στα νησιά Πιρμπίλωφ, ονόματι Αλεξάντερ Μακλήν, που όντως υπήρξε επινοητικός κι αυτοδίδακτος, αλλά τυραννικός και παράτυπος.
Πολλά άλλα πρόσωπα (πχ."Κούκου" Μάγκριτζ, Λης), καθώς  και περιστατικά του μυθιστορήματοςαπηχούν πραγματικές εμπειρίες του Λόντον, όπως η γνωριμία του με έναν "αλήτη " του Λονδίνου ή η άτυπη κηδεία ναυτικού που πέθανε εν πλω...

Ο αφηγητής του έργου, ο γλυκύς Χώμφρευ Βαν Γουίντεν κλείνει το μάτι σε αυτοβιογραφικούς υπαινιγμούς, δανειζόμενος στοιχεία από τον ίδιο τον συγγραφέα, που έζησε στις παρυφές της ναυτικής ζωής.
Από την άλλη, παραπέμπει σε "καλομαθημένους" διανοούμενους που σφυρηλατούνται στη θάλασσα σαν εκείνους του Κήπλινγκ ("Καπετάνιοι του Θάρρους").

Ένα άλλο στοιχείο του Θαλασσόλυκου είναι η διακειμενικότητά του, καθώς μέσα από τις εξαίσιες στιχομυθίες "συνδιαλέγεται με σπουδαία έργα της Λογοτεχνίας από την "Τρικυμία" του Σαίξπηρ και την Καταγωγή των Ειδών", μέχρι τον "Εκκλησιαστή" και τα "Ρουμπαγιάτ" του Ομάρ Καγιάμ...
Όλες αυτές οι αναφορές δεν είναι τυχαίες, αλλά κάθεμιά τους συμβάλλει στη ροή της συζήτησης και την εξέλιξη των χαρακτήρων...
Κεντρική θέση κατέχει ο Απωλεσθείς Παράδεισος του John Milton και συγκεκριμένα το χωρίο της"Ανταρσίας του Εωσφόρου..."
Το ίδιο πνεύμα ολέθριας έπαρσης διακατέχει και τον κεντρικό ήρωα Λύκο Λάρσεν, που συνιστά τομεγάλο ατού του βιβλίου ως ένα από τα πληρέστερα ψυχογραφήματα της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας...

Ιχνηλατημένος ανάγλυφα ο ανδροπρεπής Καπετάνιος Λάρσεν συνιστά μια ενσαρκωμένη σύνοψη των θεωριών που θεμελίωσαν τον Ατομικισμό, όπως αρχετυπικά εκπροσωπήθηκε από την "Εξέγερση του Ένατου Τάγματος των Αγγέλων, υπό τον Λούσιφερ στη "Γένεση": 

Είναι η άρνηση του Παραδείσου, ως άρνηση "Συνάντησης με τον Άλλον", ως άρνηση παραχώρησης εαυτού...

Ώρες -ώρες, ο σαρκασμός του Καπετάνιου παραπέμπει ευθέως στις σκοτεινές μεθοδεύσεις του Όφεως που μεθόδευσε την παγίδευση των ανυποψίαστων, αφελών Πρωτοπλάστων... Το ίδιο ζηλότυπα προς τις αντανακλάσεις του κλεισμένου Παραδείσου, ο Λάρσεν γίνεται ο Πειρασμός που διεκδικεί τους ακούσιους αντιπάλους του, Χώμφρευ και Μοντ, για λογαριασμό της Κόλασης:"Της έκπτωσης στην Κτηνωδία". 
 

Πυρήνας της ύπαρξης στον Γουλφ Λάρσεν, είναι ο "ανέραστος" αντικατοπτρισμός του Ναρκίσσου, ο μονισμός του Θηρίου, όπως τον όρισε ο Αριστοτέλης...

Ο Λύκος Λάρσεν αποτελεί το προοίμιο του νιτσεϊκού Υπερανθρώπου- κι ας παραμένει σε απόλυτα απτές ανθρώπινες διαστάσεις- αποδεικνύοντας πόσο ολέθρια είναι η καταχρηστική μεταφορά των δαρβινικών θεωριών στην πολιτική σκέψη ή έστω στους κοινωνικούς δεσμούς.

Αντίθετα με τους κοινότυπους "φαύλους"στη Λογοτεχνία" όμως, ο καπετάνιος Λάρσεν δε γεννάει καμιά περιφρόνηση -τουναντίον διατηρεί μια ιδιότυπη -σχεδόν δαιμονική σαγήνη, που καθηλώνει.
Αφ'ενός η αρρενωπότατη ομορφιά του περιγράφεται με φωτογραφική ακρίβεια εντυπωσιάζοντας με την παγερή δύναμη ενός διαχρονικού γλυπτού.
Από την άλλη, είναι αδύνατον να μην υποκλιθείς στο απαράμιλλο ψυχικό σθένος αυτού του ανθρώπου-κι ας είναι από τη λάθος πλευρά...
Άλλωστε ,όσοι αναμετρώνται μαζί του τελούν υπό τη γοητεία του ή έστω υπό πάθος ψυχής ("μίσος"-Τζόνσον/ Λητς, "φθόνος"- Τόμας Μάγκριτζ κλπ).

Βλέπουμε όμως το ερωτικό ένστικτο να ξεπηδά από τον Γουλφ Λάρσεν άγριο, ανάρμοστο, θανατηφόρο και θα είχαμε ένα θυελλώδες πάθος αν ο άλλος πόλος ήταν αντάξιος αυτής της δυναμικής.
Η Μοντ Μπρούστερ συνιστά ίσως μια προσωπικότητα πιο "εξελιγμένη", πιο οξυδερκή από τον Χώμφρευ Βαν Γουίντεν - αρκετά αφυπνισμένη, ευαίσθητη -με σαφή στοιχεία του ανερχόμενου φεμινισμού.
Χάρη σε αυτά η Μοντ παρουσιάζει μιαν εξαίσια συμπληρωματικότητα προς τον Καπετάνιο Λάρσεν- χωρίς όμως ποτέ κι αυτή να παρεκκλίνει της πολιτικής ορθότητας- πράγμα που τελικά "σπαέι" αυτήν τη γοητευτική τους δυαδικότητα.

Η ερωτική σύγκρουση συναισθηματικά μένει ημιτελής- κορυφώνεται ωστόσο μέσα από τη δράση- ερήμην των ηρώων των ίδιων.

Ίσως ο Λόντον αναγκάστηκε να ανακόψει αυτήν την συναισθηματική ορμή, για να μην παραβιάσει τους ηθικούς περιορισμούς της εποχής του(1900).
 

Από την άλλη,στόχος του ήταν να αναδείξει μια σύγκρουση σε επίπεδο φιλοσοφικό και ίσως έκρινε πως μια περαιτέρω έμφαση στο ερωτικό τρίγωνο θα ήταν αποπροσανατολιστική και θα αλλοίωνε τη φύση του έργου...

Πάντως, και η Μοντ και ο Λάρσεν- σε συνδυασμό μάλιστα- προσδίδουν μεγαλύτερη δυναμική στο βιβλίο από τον αφηγητή- πρωταγωνιστή Χομφ, χωρίς αυτό να αναιρεί τον δικό του καλοδομημένο χαρακτήρα και τη συμβολή του στην αναμέτρηση...

Το εύρημα στον Θαλασσόλυκο είναι πως ο Γουλφ Λάρσεν δεν ηττάται με τον προβλέψιμο τρόπο.

Το ιδιότυπο "τέλος" του Καπετάνιου δηλώνει μια ενδιαφέρουσα "θέση" του συγγραφέα:
Το Κακό φαντάζει παντοδύναμο,αλλά επί της ουσίας συνιστά "Ήττα εξ ορισμού", διότι είναι ετερόφωτο, τρέφεται από τον όλεθρο και με την αδηφαγία του Ερυσίχθονα τελικά κατασπαράσσει τις ίδιες του τις σάρκες.

Το Κακό είναι θνησιγενές κι αποτελεί είναι μηχανισμό αυτοκαταστροφής. Δεν μπορεί να γίνει ωφέλιμο, ούτε για τον εαυτό του τελικά.

Αν το συνδέσουμε αυτό με τις σοσιαλιστικές ιδέες του Λόντον όπως τις υπηρέτησε στο έργο του (Σιδερένια Φτέρνα, Οι Άνθρωποι Της Αβύσσου κλπ),μπορούμε σε επίπεδο πολιτικού συμβολισμού να αναγάγουμε την πορεία του Γουλφ Λάρσεν ακριβώς στην πορεία του Καπιταλισμού.
        Απώτατη άλλωστε αξία του καπιταλισμού , είναι η αποθέωση του Ατόμου -μια υπαρξιακή "κερδοσκοπία"- ακόμη και εις βάρος της Κοινότητας, όπως ακριβώς την εξέφρασε κι η στάση του Γουλφ Λάρσεν προς τους συντρόφους του, αλλά και τους αντιπάλους του.

ΑΝ μάλιστα, κρίνουμε ...από τις "οικονομικές κρίσεις" και τους Πολέμους που εκτρέφουν το καπιταλιστικό σύστημα, ρημάζοντας τις κοινωνίες που το υιοθετούν, ο παραλληλισμός είναι ανησυχητικά πλήρης και η κατάληξη προδιαγεγραμμένη.

Διασχίστε λοιπόν την ωκεάνια πολυσημία αυτού του μοναδικού μυθιστορήματος με οδηγό τον πιο σαγηνευτικό θαλασσόλυκο της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας!

Διατίθεται σε 2 εκδόσεις αυτή από τα Γράμματα και μια πληρέστερη του Ζαχαρόπουλου με ένα εξαιρετικό επίμετρο.

Η παιδική έκδοση, όπου το πρωτοδιάβασα, από τις εκδόσεις "Αστήρ" υπερτερεί μακράν σε γλωσσική ποιότητα- και θα ήταν η καλύτερη, αν το έργο

Δυστυχώς η απόδοσή του Θαλασσόλυκου από τα γενικώς αξιέπαινα Κλασσικά Εικονογραφημένα- και σε επίπεδο διαλόγων και σε εικαστικό επίπεδο -ήταν απλά απαράδεκτη,αδικώντας κατάφορα το έργο.

Το ίδιο έχω να πω για τις κινηματογραφικές του μεταφορές, αν και στην πρόσφατη, χαιρετίζω τον Γερμανό Σεμπάστιαν Κοχ ως ιδανική ενσάρκωση του Καπετάνιου -τουλάχιστον από αισθητικής πλευράς!!!

Γνωρίστε ανεπηρέαστοι τον Θαλασσόλυκο του Λόντον,γιατί είναι από εκείνα τα διαχρονικά βιβλία που με απλότητα μεγαλειώδη, αφυπνίζουν την κοινωνία ολόκληρη κι οξύνουν τη σκέψη μας, πράγμα που ζητάει επιτακτικά η εποχή μας.
 

 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΤΖΑΚ ΛΟΝΤΟΝ

O Τζακ Λόντον (12 Ιανουαρίου 1876 - 22 Νοεμβρίου 1916) γεννήθηκε το 1876 στο Σαν Φρανσίσκο, εξώγαμο τέκνο της Φλώρας Γουέλμαν και ενός περιπλανώμενου αστρολόγου, του Γουίλιαμ Χένρυ Τσέηνυ.
ην ίδια χρονιά, η μητέρα του παντρεύτηκε τον Τζων Λόντον, χήρο με δύο κόρες, που έδωσε στο εξώγαμο αγόρι το επώνυμό του και το όνομα Τζων Γκρίφιθ. 
Το 1891 ο Τζακ Λόντον άφησε το σχολείο και έπιασε δουλειά σε εργοστάσιο, το 1892 υπηρέτησε αξιωματικός στην ακτοφυλακή του Σαν Φρανσίσκο, και το 1893, έπειτα από έξι μήνες ταξίδι στον Ειρηνικό με τη σκούνα Σόφι Σάδερλαντ, κέρδισε το πρώτο βραβείο μιας τοπικής εφημερίδας "για το καλύτερο περιγραφικό άρθρο" με θέμα έναν τυφώνα στις ακτές της Ιαπωνίας. 
Το 1895 επιστρέφει στο σχολείο, και το 1896 μπαίνει στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα και στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, όπου μένει μόνο ένα εξάμηνο.
Τα δύο επόμενα χρόνια τον βρίσκουν στην Αλάσκα, απ όπου αρχίζει να ασχολείται επαγγελματικά με το γράψιμο. Το 1902 περνά από το Λονδίνο, αλλά το 1904 τον βρίσκει στις θάλασσες της Κορέας και της Ιαπωνίας, ανταποκριτή του ρωσο-ιαπωνικού πολέμου. 
Λίγο αργότερα (1906) θα γίνει ανταποκριτής ενός άλλου συγκλονιστικού γεγονότος: του σεισμού που ισοπεδώνει το Σαν Φρανσίσκο. 
Τα επόμενα χρόνια περνούν με γράψιμο και ταξίδια στη Χαβάη, στην αποικία των λεπρών του Μολοκάι, στην Ταϊτή, στα νησιά Φίτζι, αλλά και στη Βόρειο Καλιφόρνια, πάνω σε άμαξα με τέσσερα άλογα. 
Όλα τα σπουδαία έργα του γεννιούνται καθ οδόν, μαζί με πολύ ποτό και τροπικές αρρώστιες, ώσπου το 1916 πεθαίνει από ουραιμία, σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση της εποχής, ενώ η εκδοχή της αυτοκτονίας ανακινείται είκοσι δύο χρόνια αργότερα από τον Ίρβινγκ Στόουν. 
Λίγο πριν την ίδια χρονιά, έχει παραιτηθεί από το Σοσιαλιστιικό Κόμμα "επειδή έχει πια χάσει την αγωνιστική του φλόγα και δεν ασχολείται διόλου με την πάλη των τάξεων".
e Cruise of the Dazzler Με τους πειρατές του Αγίου Φραγκίσκου (1902)Μυθιστορήματα


A Daughter of the Snows Η κόρη του χιονιού (1902)
The Call of the Wild Το κάλεσμα της άγριας φύσης (1903)
The Kempton-Wace Letters (1903)
The Sea-Wolf Ο θαλασσόλυκος (1904)
The Game Ο πυγμάχος (1905)
White Fang Ο ασπροδόντης (1906)
Before Adam Πριν τον Αδαμ (1907)
The Iron Heel Η σιδερένια φτέρνα (1908)
Martin Eden Μάρτιν Ήντεν (1909)
Burning Daylight Με το φώς του ήλιου (1910)
Adventure (1911)
The Scarlet Plague (1912)
A Son of the Sun (1912)
The Abysmal Brute (1913)
The Valley of the Moon Η κοιλάδα του φεγγαριού (1913)
The Mutiny of the Elsinore (1914)
The Star Rover Ο ταξιδιώτης του ουρανού (1915)
The Little Lady of the Big House Η μικρή κυρία του μεγάλου σπιτιού (1916)
Jerry of the Islands Τζέρι από τα νησιά του Σολομώντα (1917)
Michael, Brother of Jerry Μάικελ, το σκυλί του τσίρκου (1917)
Hearts of Three (1920)
The Assassination Bureau, Ltd Γραφείο Δολοφονιών Ε.Π.Ε.(1963) το άφησε μισοτελειωμένο, το τελείωσε ο Ρόμπερτ Φις (Robert Fish)Ενδιαφέροντες σύνδεσμοι σχετικά με τον Τζακ Λόντον