Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει-Paulo Coelho

Ο Paulo Coelho πολύ αριστοτεχνικά και με την αμεσότητα του γραπτού λόγου που τον διακρίνει μας εισάγει στην κενότητα της ύπαρξης του σύγχρονου ανθρώπου. Η ιστορία που διηγείται είναι μια σαφή αναφορά στην διακήρυξη των δικαιωμάτων των ανθρώπων, ειδικότερα των ψυχικά πασχόντων.

Η Βερόνικα, η πρωταγωνίστρια της ιστορίας,είναι μια νεαρή κοπέλα που ζει στην Λιουμπλιάνα (εν έτη 1997-μετά το πόλεμο της Βοσνίας) κα φαινομενικά τα έχει όλα; δουλειά, σπίτι, χρήματα, σχέσεις αλλά της λείπει το βασικότερο, η επιθυμία για ζωή. Αποφασίζει, λοιπόν, να βάλει τέλος στην ζωή της γιατί αισθάνεται ότι αυτό θα της χαρίσει την «ελευθερία και την αιώνια λήθη» και θα δώσει απάντηση στο ερώτημα «αν υπάρχει τελικά Θεός».

 Η τύχη, το πεπρωμένο ή ο συγγραφέας επιλέγει τελικά να παρατείνει τον θάνατο της νεαρής κοπέλας και την συναντούμε στην «Βιλέτ» «ένα άσυλο φρενοβλαβών», όπου η αλήθεια και το ψέμα συχνά συγχέονται, είτε με την θέληση των ίδιων των φιλοξενούμενων, είτε άλλων εξωτερικών παρατηρητών «….Είναι χειρότερα από την Κόλαση, όπου άλλωστε δεν έχω πάει….» (σελ. 28). Ωστόσο, για την  πρωταγωνίστρια της ιστορίας, το άσυλο αποτελεί το ορμητήριο για την σταδιακή διεκδίκηση των χαμένων της ονείρων (που την έφτασαν στην κατάσταση να αρνηθεί την ζωή) και την γνωριμία με καινούργια πρόσωπα, πράγματα, συναισθήματα και καταστάσεις που συνθέτουν την αναγέννηση της.

Η Βερόνικα κατά την διάρκεια της διαμονής της στο άσυλο επιδρά στην ζωή άλλων ανθρώπων που βρίσκονται στο ίδρυμα, ενώ ταυτόχρονα παρασύρεται από ιδέες (φιλοσοφία, σοφιστική παράδοση) που μιλούν για αυτογνωσία και ελευθερία. «…Εγώ είναι αυτό που είσαι και όχι αυτό που σε έχουν κάνει» (σελ. 161). Σε έναν κόσμο όπου όλα επιτρέπονται, εκείνο της Βιλέτ, ξετυλίγονται όλες οι ανθρώπινες αναζητήσεις και ανησυχίες όπως του θανάτου, του έρωτα, της απομόνωσης και της μοναξιάς, της σεξουαλικότητας και της συκοφαντίας. Εκεί όπου η λογική έχει τρέλα και η τρέλα κουβαλά την λογική.

Παράλληλα, ο συγγραφέας μας αφήνει να ανακαλύψουμε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι δεν είναι μόνο «τρελοί» αλλά έχουν πολλαπλές πτυχές, είναι μητέρες, σύζυγοι, πρώην εργαζόμενοι, παιδιά και ερωμένες. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας, οι οποίοι αρνήθηκαν τις πραγματικές τους ανάγκες και ύψωσαν ένα τοίχος προστασίας από τα συναισθήματα που πονούσαν ή κόμπιασαν μπροστά σε μια αλλαγή και βρέθηκαν μέσα στο ίδρυμα. Στην «Βιλέτ» δεν ισχύει το «εγχειρίδιο καλής συμπεριφοράς», όπως στον έξω κόσμο και μπορεί ο καθένας να επιλέξει να είναι για πάντα «τρελός» ή να απελευθερωθεί από τα δεσμά. Να ρισκάρει και να πολεμήσει για την διαφορετικότητα του ή όχι. «…η διαφορετικότητα είναι γιατρειά…. Η  πλειονότητα των τροφίμων παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση μόλις πατήσει σε φρενοκομείο. Οι τρόφιμοι δεν χρειάζεται πια να κρύβουν τα συμπτώματα τους και το «οικογενειακό περιβάλλον» τους βοηθάει να αποδεχτούν τις νευρώσεις και τις ψυχώσεις τους».

Ο δόκτωρ Ίγκορ - ένα πρόσωπο-κλειδί στην ιστορία- είναι ο κρυφός σύμμαχός της Βερόνικα γιατί κινείται ενάντια στους κανόνες και τα πρότυπα της εποχής του. Γιατί αναζητά να βελτιώσει την ζωή των τροφίμων, ή τουλάχιστον εκείνων που το επιθυμούν, βλέποντας ως γιατρός την προσωπική ιστορία τους και όχι την αρρώστια. Κάθε μέρα που περνά για την πρωταγωνίστρια είναι μια μέρα κερδισμένη και αυτό θέλει να πετύχει ο δόκτωρ  Ίγκορ.

To βιβλίο περιέχει αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο Έντουαρντ, ο οποίος ερωτεύεται την Βερόνικα, είναι το πρόσωπο που επιλέγει ο συγγραφέας για να μιλήσει για τους δικούς του γονείς, για τον εγκλεισμό του σε ψυχιατρείο και την αντίσταση στην κανονική ροή της οικογενειακής παράδοσης που του επέβαλαν. Η γνωριμία του Coelho με τον μυστικισμό και τον αποκρυφισμό και η πνευματική του εγρήγορση μεταφέρεται μέσα από τ’ άλλα πρόσωπα της ιστορίας, που συνδέονται με την αναζήτηση της αυτογνωσίας της Βερόνικα.

Όταν πια έχεις φτάσει στο τέλος αυτού του βιβλίου σε περιτριγυρίζουν πολλά ερωτήματα. Ποιοι προσωπικοί ή κοινωνικοί κανόνες ορίζουν την δική μου ζωή; Τους έχω επιλέξει; Γιατί είναι δύσκολο ή ανέφικτο να είμαι διαφορετικός; Ποιοι φόβοι με οδηγούν; Μια καλή αρχή για τον προσωπικό αναστοχασμό του αναγνώστη, σε μια εποχή τρέλας!

Για το BOOK TOUR, Καλυψώ Τόττη.

https://kalypsototti.blogspot.gr/

Πηγή εξωφύλλου του βιβλίου:Η Βερόνικα αποφασίζει να πεθάνει-Paulo Coelho, εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη.

Πηγή φωτογραφίας του συγγραφέα:https://the-talks.com/interviews/paulo-coelho/