Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ (The Goldfinch), Dona Tartt

H KAΡΔΕΡΙΝΑ, Dona Tartt
Είδος: Κοινωνικό (Βραβευμένο)
Βαθμολογία: 9,5/10

Όταν ακούμε Βραβείο ΠΟΥΛΙΤΖΕΡ, οι αναγνωστικές μας προσδοκίες σίγουρα ανεβαίνουν. Προσωπικά, όποιο βιβλίο κατέχει αυτόν τον τίτλο πρέπει να με «πείσει» ότι τον άξιζε. Και η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ της ΝΤΟΝΑ ΤΑΡΤΤ πετυχαίνει απόλυτα, να αναφωνήσω ότι πανάξια κέρδισε το μεγάλο αυτό βραβείο. Ας δούμε μαζί γιατί:

Ο Θίο Ντέκερ, γιος μιας στοργικής μητέρας κι ενός ανεύθυνου πατέρα που τους εγκατέλειψε, επιζεί από μια τρομοκρατική επίθεση σε Μουσείο Τέχνης, όπου χάνει το μοναδικό του σημείο αναφοράς, την αγαπημένη του μητέρα. Εκείνη τη μοιραία μέρα η ζωή του Θίο στοιχειώνεται από το κόκκινο του αίματος, και από τις κόκκινες μπούκλες εκείνου του άγνωστου κοριτσιού… Ένας μικρός πίνακας κι ένα παλιό κειμήλιο είναι ο,τι του απομένει από την έκρηξη να τον συνδέει με το παρελθόν.
        Ορφανός πια ο Θίο, με βασανιστικές μνήμες, θα βρεθεί αρχικά προστατευόμενος στο εύπορο σπίτι του παιδικού του φίλου και συμμαθητή του, πασχίζοντας να διαχειριστεί το πένθος του και να προσαρμοστεί στην καλή κοινωνία.

Ύστερα από 10 χρόνια συγγραφικής αποχής η Dona Tartt επανέρχεται με ένα εμβληματικό έργο, 980 σελίδων, αλλά μη σας φοβίσει αυτό διότι διαβάζεται με αμείωτη ένταση. Ένα βιβλίο, που δεν επιλέγει τον "εύκολο δρόμο της υπαινικτικής, βραχυλογικής σύγχρονης φόρμας που κατακλύζει τη σύγχρονη λογοτεχνία".

Τι είναι όμως η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ; 
Υπαρξιακό δράμα;
Ιστορία μυστηρίου;
Ο… “Όλιβερ Τουιστ του 21ου αιώνα” όπως είπαν κάποιοι κριτικοί στο εξωτερικό; 
Ο πολυεπίπεδος χαρακτήρας του βιβλίου δεν επιτρέπει μια μονοσήμαντη απάντηση, διότι η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ είναι κάτι από όλα. Ένα έργο με πολλούς χαρακτήρες, συναισθήματα, συμβολισμούς.

 

Με εφαλτήριο ένα ολλανδικό πίνακα ,που δανείζει στοιχεία του στην ανάγλυφα δοσμένη πλοκή, η ΝΤΟΝΑ ΤΡΑΤΤ συνθέτει την τοιχογραφία της Σύγχρονης Αμερικής και διερευνά το μοιραίο στην πορεία της ζωής μας. Κυρίως όμως προσφέρει ένα δυνατό ψυχογράφημα χειρουργικής ακρίβειας, που θα μπορούσε να αφορά εν τέλει καθέναν από μας.

H KΑΡΔΕΡΙΝΑ συνιστά, καταρχήν, ένα επίπονο οδοιπορικό ενηλικίωσης, μια περιπλάνηση στα πιο σκοτεινά μονοπάτια μιας νεανικής ψυχής που αναζητά την ταυτότητά της σε ένα τοπίο αβέβαιο, που της στερεί όλες της τις σταθερές και της αρνείται το συναίσθημα. 

Στο βιβλίο παρακολουθούμε όλα τα σκαλοπάτιά που στοιχειοθετούν τον απογαλακτισμό του ανθρώπου και τη ανάληψη της ευθύνης του ίδιου του εαυτού του.

Έπειτα η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ  είναι μια σπουδή πάνω στη Μοναξιά του αριστοτελικού θηρίου, το οποίο προβάλλει σε όλη του την τραγικότητα, με την αναπόδραστη ματαιότητα του ναρκισσιστικού κατοπτρισμού, να το εγκλωβίζει στο θάνατο. Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ πασχίζει να επουλώσει αυτήν ακριβώς την πληγή αντιπαρατάσσοντας στις αντιξοότητες την Πραγματική Φιλία, όταν αυτή πλαισιώνει τη μοναξιά μας με τον αρχέγονο πόθο του «Ανήκειν» κάπου. Μια Φιλία που δεν έχει τις απαντήσεις απλά θέτει καίρια το Ερώτημα… Και κάπου εκεί ο έρωτας, που στην ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ παραμένει άσπιλος, ιδεατός και γι’ αυτό σπαρακτικός –ένα πεδίο όπου παλεύουν ο Εγωισμός με την Αυτοπροσφορά.

Παράλληλα, η γοητευτική μας ιστορία ανάγεται σε μια από τις ωραιότερες πραγματείες που γράφτηκαν ποτέ για τη φύση της ίδιας της Τέχνης και για τη δύναμη της ομορφιάς της να στρέφει τον άνθρωπο σε αυτό που οι Αρχαίοι μας φιλόσοφοι όρισαν ως «Αγαθό» και «Ιδέα».

 

Άλλωστε η ίδια η Τέχνη εδώ, πάντα παρούσα, είναι η υπέρτατη Ιδέα, που υπερβαίνει τα ανθρώπινα μέτρα της φθαρτότητας, της απουσίας και του προσωρινού. Μέσω της Τέχνης ο πεπερασμένος άνθρωπος συνδιαλέγεται με το διακαή πόθο της αιωνιότητας και η ύλη αγγίζει το «ασώματο».

        Ο ήρωας μας διέρχεται από όλα τα στάδια της Απώλειας. Απώλεια οικογένειας, αλλαγή στέγης, φίλοι που χάθηκαν, ανεκπλήρωτα πάθη. 

Η Ντόνα Ταρτ γεννήθηκε στο Γκρίνγουντ του Μισισίπι, στις 23 Δεκεμβρίου του 1963 και φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Μισισίπι και στο Κολέγιο Μπέντιγκτον. Είναι μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος και κριτικός. Η Μυστική Ιστορία (1992) έχει μεταφραστεί σε είκοσι τέσσερις γλώσσες ανάμεσά τους και τα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη... Στα ελληνικά κυκλοφορούν ακόμη ο ΜΙΚΡΟΣ ΦΙΛΟΣ (2002)