Γνωρίστε τον Σταύρο Τζανή
Ο Σταύρος Τζανής κουβεντιάζει στο BOOK TOUR με τον Θεοφάνη Θεοφάνους.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Σταύρος Τζανής γεννήθηκε το 1989 στο Ηράκλειο Κρήτης και είναι απόφοιτος του τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τα γυμνασιακά του χρόνια ξεκίνησε την έντονη ενασχόλησή του με την κρητική παράδοση, ένα εσωτερικό ταξίδι αναζήτησης και συγγραφικής έκφρασης. Καταλυτικό έναυσμα για την αναζήτηση αυτή, έδωσε το στενό οικογενειακό του περιβάλλον με ρίζες από ιστορικά χωριά, όπως ο Καμαριώτης, τα Ανώγεια και ο Άγιος Θωμάς. Το 2011 διετέλεσε πρόεδρος του Συλλόγου Κρητών Φοιτητών Μυτιλήνης "Ερωτόκριτος". Κουβαλώντας τον "φόρτο" των παιδικών του βιωμάτων στον Καμαριώτη, έζησε αρκετά χρόνια εκτός Κρήτης ως φοιτητής και συλλέκτης εμπειριών. Η "Ερωντική Μέθη", αποτέλεσε το πρώτο του βιβλίο· μία απόπειρα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων μέσα από το δικό του προσωπικό πρίσμα.
(2017) | Στ' αρμιά θ' αλαργοξοριστώ, Αεράκης - Σείστρον |
(2016) | Ερωντική μέθη, Ιδιωτική Έκδοση |
Ενότητα 1η: Εκ των έσω
Ποια παιδική σας ανάμνηση παραμένει ανεξίτηλη;
Αλήθεια αν θα ξεκινούσα να ανασέρνω τις ανεξίτηλες μνήμες απ’το πηγάδι της καρδιάς, δεν θα τέλειωνα ποτέ.
Κι αυτό γιατί είναι πολλές και γλυκιές και μου είναι δύσκολο να μπολιάσω κάποια συγκεκριμένη μπλιότερο παρά τσ’ άλλες!
Μα εδά που καλοθωρώ πια πίσω, θα σου γυρίσω σ’ ένα κόκκινο βιβλίο του Μάρκ Τουαίην.
Ήμουν εννιά χρονών και ήταν Σαββάτο μέρα. Ώρα δύο το μεσημέρι.
Είχε τελειώσει η ώρα του ελεύθερου χρόνου, είχα διάβασμα και στην τηλεόραση έπαιζε η ταινία Τομ Σόγερ.
Κι εγώ βυθισμένος στσ’ αποβολές της κι’ ἀγωνιῶντας να φτάξω στο τέλος της, εδέχθην ξάφνου την προειδοποιητική σαϊτιά της μητρός, η οποία με καλούσε πεισματικά για επανάληψη και διάβασμα.
Οι προσπάθειές μου να την πείσω ναυάγησαν κι έτσι κακόκεφος έκατσα στο τραπέζι των στεναγμών για να διατελέσω την υποχρέωση στη ράτσα και στο σκολειό.
Η σκέψη του Τομ Σόγερ μ΄ εγκατέλειψε...
Κι όμως τη Δευτέρα το μεσημεράκι επιστρέφοντας σπίτι, η μήτηρ με υποδέχθηκε στην πόρτα κρατώντας στα χέρια γελαστή ένα καρνάδο κόκκινο βιβλίο που είχε για εξώφυλλο έν’ αλητάκο με τραγιάσκα!
Ήταν οι περιπέτειες του Τομ Σόγερ του Μαρκ Τουαίην!
Έκτοτε αρχίσαν οι δικές μου περιπέτειες στην βιβλιοθαλασσοταραχή της προσωπικής μου αναζήτησης και στο ξαγριγιεμένο πέλαος της συγγραφής.
Και ως ενήλικος; Τι είναι αυτό που συχνά πυκνά ανασύρετε στη μνήμη σας και αποτελεί πάντα ένα καλό εφαλτήριο για το μέλλον;
Ένα απόφθεγμα, δυο μαντινάδες κι΄ ένα ποίημα που κρύβουν βαθιά νοήματα ‘’επαναστατικά’’ και ‘’ανυπότακτα’’, ως είναι και οι γραφιάδες τως.
Το απόφθεγμα είναι του μεγάλου Κρητικού λογοτέχνη Νίκου Καζαντζάκη
“Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος»
Η μια μαντινάδα είναι του μεγάλου Κρητικού ποιητή Γιώργη Καράτζη
‘’Για την ιδέα του κανείς, αξίζει να ποθαίνει
κι’ άσε τι λένε οι δειλοί και οι προσκυνημένοι’’
Η δεύτερη, επίσης ενούς σπουδαίου κρητικού ποιητή, του Κωστή Μανουρά
‘’Όποιος γυρεύγει δύναμη και μέσα ντου τη βρίνει
μούδε σε θάλασσα μπλαντά μούδε σ’ανέμου δίνη’’
Και το επόμενο ειναι απο ποίημα του μεγάλου Μήτσου Σταυρακάκη‘
‘’Άμα δεν κάμεις το χατίρι του κορμιού
και τα θελήματα δε γίνουν του πνευμάτου
έχασες το παιχνίδι της ζωής
και θέλεις να κερδίσεις του θανάτου’’.
Εκλάμψεις, αναλαμπές; Συνήθως με ποιον τις μοιράζεστε;
Οι εκλάμψεις και οι αναλαμπές είναι κάτι το οποίο δεν ορίζουμε, ωστόσο είναι κάτι που διακαώς επιθυμούμε, γιατι σίγουρα μπορούν να καταγραφούν και μέσω της καταγραφής ετούτης ν΄ αναδείξουν την μορφή τους.
Να γενούνε ποίηση, ρίμα, στίχος και να υμνήσουνε τον έρωντα, τον πόλεμο, την ζωή, ακόμη και το θάνατο.
Συνήθως τις μοιράζομαι με άτομα, των οποίων η γνώμη μ’ ενδιαφέρει.
Άτομα που διαθέτουν υψηλό αισθητικό κριτήριο, είναι αυστηροί και δεν χαϊδεύουν αυτιά.
Ο άνθρωπος, ανέκαθεν, ως οντότητα ζει ανάμεσα σε πειρασμούς. Ασπίδες έχουμε;
Ο άνθρωπος ως οντότητα ζει σε ανάμεσα σε πειρασμούς!
Μα φυσικά!
Εγώ ούτως ή άλλως βλέπω τους πειρασμούς ως το αλατοπίπερο της ζωής!
Είν΄ ωραίο να ενδίδεις και να υποκύπτεις σ’ αυτούς, αφού δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να τους ξεπεράσεις. Τα πάθη εξυψώνουνε αλλά πρέπει να τα κουλαντρίζεις, πρέπει να τως φορείς χαλινάρι για να μη σε βυθίσουνε στην λήθη.
Αλλά μας αρέσει να παιγνιδίζουμε με το θεριό των πειρασμών. Σαν το Θησέα στροβιλιζόμαστε στα σκοτεινά σοκάκια του Λαβυρίνθου και ψάχνουμε ετούτο το θεριό που τυρανίζει το λογισμό μας! Με το χρυσό σπαθί τσ’ αντρειοσύνης στη ζερβή χέρα και το ατσάλινο σκουτάρι στη δεξιά πορπατούμε στη μάχη! Με θάρρος και τόλμη! Κι αλήθεια πόσο μεθυστικό μπορεί να είναι τούτο. Γιατί την στιγμή που θα δεις το θεριό να κείτεται χάμαι νεκρό και θα βγάλεις πολεμική κραυγή, ενώ το αίμα σου θα στραταρίζει φλογάτο σε κάθε σπιθαμή και κάθε φλέγα του κορμιού σου, θα πρέπει να εγκαταλείψεις το Λαβύρινθο! Κι άμα δεν έχεις δεμένο το μίτο στην εβγαρσά, τζάμπα κόπο έκανες, τζάμπα χαρά επήρες. Έκεια μέσα θα πομείνεις μαζί με το θεριό. Γιατί η ασπίδα σου μπλιο δεν σου χρησιμεύει μούδε το σπαθί!
Μην ξεχνάς λοιπόν να σκέφτεσαι τις συνέπειες πριχού βυθιστείς στους πειρασμούς, γιατί ως είπαμε κι ο πειρασμός είναι γλυκύς αλλά κιαμιά φορά κι ο θάνατός μας.
Τι σας προσγειώνει απότομα;
Απότομα μπορεί να με προσγειώσουν οι αναβολές της τελευταίας στιγμής.
Δημιουργούν αρνητική διάθεση και βάφουν γκρίζες ακόμα και τις λιόχυτες ημέρες...
Δώστε μου ένα λόγο για ν’ αγαπήσει κανείς τη μέρα.
Υπάρχουνε πολλοί λόγοι ν’ αγαπήσει κιανείς την κάθε μέρα!
Πρώτα απ’ όλα, γιατί του δόθηκε ετούτο το πολύτιμο δώρο που λέγεται ζωή!
Δεύτερον, γιατί η κάθε μέρα είναι μια νέα ευκαρία για να κοπιάσουν και να βάλουνε στο νου πως, όσο κουραστικός κι αν είναι ο ανήφορος της προσπάθειας, καταλήγει σε κορφάλια που χαρίζουνε την πιο μαγευτική θέα.
Αλήθεια πόσο όμορφο και μεγάλο είναι να πετυχαίνεις τους στόχους σου!
Αμοναχά οι κραυγές της νίκης μετράνε, ετούτος ο ολιγόλεπτος ενθουσιασμός και το βαθύ χτυποκάρδι, όταν έχεις κερδίσει κι έχεις επιτύχει τον στόχο σου πάντα μ’ οδηγό την σεμνότητα και τον κόπο!
Τρίτον για να θαυμάσει την μάνα φύση! Να βυθιστεί στα σπλάχνα της, να νιώσει τις εποχές! Να καλωσορίσει την Άνοιξη, να μυρίσει τους αθούς της, να γευτεί τους καρπούς της, να νιώσει νέος και να γεννηθούνε μέσα του ελπίδες λιόχυτες, στραφταλιστές, γαλανές σαν του Γεναριού το πρώτο χιόνι. Να κουρνιάσει στης θάλασσας την αγκάλη, να χαϊδέψει του φθινοπώρου τα φύλλα με μελαγχολία!
Θες κι άλλα;
Όλα μπροστά μας είναι, αρκεί να θωρούμε!
Σε ποια εποχή συναντάμε τον αληθινό Σταύρο, όπου συμμετέχουν σε αυτό που ζει όλα τα μέρη του σώματος (σώμα, μυαλό, ψυχή);
Θα σου απαντήσω μ’ ένα ποίημά μου...
Θα’ θελα μι’ ἄλλης ἐποχῆς νᾶν ἤμουν κανταδόρος
ν’ἀναγυρίζω τὰ στενὰ μὲ ἐρωντικοὺς σκοποὺς΄
κι ‘ἐσὺ νᾶν ἤσουν Ἀρετὴ μὲς τοῦ σεβντὰ τὸ κάστρο
καὶ κάθ’ ἀργὰ γλυκόλαλο κελαηδισμὸ ν’ ἀκοῦς.
Νὰ μὴ θωρεῖς τὴν ὄψη μου κοράσο νεραϊδένιο
μὰ τσὶ νυχτιὲς νὰ πεθυμᾶς ν’ἀκούσεις τὸ σκοπὸ
κι’ ἐγὼ μὲ πάθη τοῦ σεβντὰ τὸ νοῦ σου νὰ γεμίσω
κι’ ὅ,τι γιὰ σένα αἰσθάνομαι τραγουδιστὰ νὰ πῶ.
Ὀλπίδες νὰ φυτρώνουνε τὸ νοῦ σου νὰ παιδεύγεις
μὲς τὸ περβόλι τσὴ καρδιᾶς ν΄ ἀθίζουνε ἀθοὶ
νὰ πεθυμᾶς ἀρίφνητα μια νύχτα νὰ ἀντικρίσεις
τὸν ἄθωρο τσὴ σκοτεινιᾶς γλυκὸ τραγουδιστή.
Κι’ ἔτσι μία νύχτα θερινὴ ποὺ θὰ ζεστομερεύγει
Κι΄ὁ Λίβας θὰ χεῖ μὲ φωθιὰ κεντήσει τὸ ντουνιὰ
θ’ἀρχίξω τὸν ἐρωντικὸ σκοπὸ τοῦ μαντολίνου
καθὼς θὰ στροβιλίζεσαι στὴ δίνη τοῦ νοθιᾶ!
Ἀχι μελτέμι ἐρωντικό! Τὴ λογικὴ θ’ ἀφήσω
καὶ θὰ γενεῖ ἡ ἀποκοθιὰ τσ’ ἀγάπης ἀφορμὴ
κι’ ἡ πεθυμιά μου ξέπλεκος κισσὸς ξεγριγιεμένος
στην κοιμηθιά σου ερωντικά θὰ βγεῖ γιὰ νὰ σὲ βρεῖ.
Σε μια τέτοια εποχή...
Ποια είναι η ραχοκοκαλιά της ζωής;
Η ραχοκοκαλιά της ζωής είναι ν’ ακολουθείς το βαθύ σου χτυποκάρδι.
Αυτό λοιπόν αποτελεί τον κεντρικό της άξονα και επίσης τα όνειρα και οι ελπίδες συνθέτουν τους συναρθωμένους σπονδύλους της!
Η αγάπη είναι ο ιερός σπόνδυλής της και η ποίηση είναι το δεκανίκι της...
Γιατί η ποίηση πάντα μπορεί ν’ αναβαστά την ψυχή τ’ αθρώπου κι άμα πετά η ψυχή ντου, ίντα να το κάνει το σώμα!
Η ραχοκοκαλιά της ζώης για να γλυτώσει από κυρτώσεις και παθήσεις, θέλει ν’ αψηφάς τα πάντα και να ψάχνεις με λαγνεία το φως!
Μονάχα έτσι παραμένει νεανική και θρασυτάτη!
Ενότητα 2η: H τέχνη της γραφής
Από τα είδη του λόγου, ποιο σας συγκινεί/συναρπάζει περισσότερο;
Εκείνο που με συγκινεί περισσότερο, είν’ ετούτο του ποιητικού λόγου που έχει σταυρωτή ομοιοκαταληξία και επίσης ο ποιητικός λόγος με ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο.
Δεν μπορώ όμως να καταλήξω πουθενά, καθώς και ο ελεύθερος ποιητικός λόγος με συναρπάζει εξίσου γιατί σ’ αφήνει ελεύθερο να κάνεις ό,τι θες, δεν σε βάνει σε καλούπια και αλήθεια η ποίηση δεν είναι για να φυλακίζεται σε σύνορα χειροπιαστά...
Υπάρχει λογοτεχνικός ήρωας του οποίου το γραφτό της μοίρας θα αλλάζατε;
Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε (Edgar Allan Poe), 19 Ιανουαρίου 1809 – 7 Οκτωβρίου 1849) ήταν Αμερικανός ποιητής και πεζογράφος. Υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του αμερικανικού ρομαντισμού. To λογοτεχνικό του έργο είχε σημαντική επίδραση στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποτελώντας θεμέλιο λίθο για την εξέλιξη σύγχρονων λογοτεχνικών ειδών, όπως η αστυνομική λογοτεχνία ή οι ιστορίες τρόμου και φαντασίας.
Σ’ ένα ταξίδι στην Φιλαδέλφεια, τον ανακάλυψαν να στραταρίζει σε παραληρηματική κατάσταση στους δρόμους της Βαλτιμόρης από έναν περαστικό, ο οποίος μετά από σχετική υπόδειξη του Πόε, έστειλε επιστολή στον δρα. J. E. Snodgrass, ενημερώνοντάς τον σχετικά. Ο Snodgrass έλαβε την επιστολή στις 3 Οκτωβρίου και την ίδια ημέρα φρόντισε, μαζί με τον θείο του Πόε, Χένρυ Χέρινγκ, για τη μεταφορά του Πόε στο νοσοκομείο, όπου τελικά πέθανε στις 7 Οκτωβρίου. Καθώς δεν κατάφερε κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του να συνέλθει επαρκώς, ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει πώς είχε οδηγηθεί στην κατάστασή του. Όταν βρέθηκε, φορούσε ρούχα που πιστεύεται ότι δεν του ανήκαν, ενώ επανειλημμένα πρόφερε το όνομα Ρέυνολντς κατά την διάρκεια της τέταρτης νύχτας που έμεινε στο νοσοκομείο. Σύμφωνα με επιστολή του ιατρού John J. Moran, που εξέτασε τον Πόε στο νοσοκομείο, προς τη θεία του, οι τελευταίες του λέξεις ήταν "Lord, help my poor soul" («Κύριε, βοήθησε τη φτωχή ψυχή μου»).
Θα άλλαζα την μοίρα αυτού του λογοτεχνικού ήρωα...
Θα τον άφηνα να ζήσει όπως επέλεγε εκείνος (σίγουρα με καταχρήσεις χεραγκαλιά)
για να δώσει ακόμη περισσότερα αξιοθάμαστα έργα!
Η γραφή απαιτεί πειθαρχία ή λειτουργεί αυτόματα;
Η γραφή απαιτεί τεράστια πειθαρχία μα λειτουργεί αυτόματα...
Είναι φορές που δεν απαιτεί πειθαρχία και είναι πιο λεύτερη κι άλλες που λειτουργεί αυτόματα άναρχα, ανεπιτήδευτα χωρίς να μπαίνει σε καλούπια.
Η ποίηση από τη μία είναι μια πόρτα ανοιχτή κι από την άλλη ένα εφτασκότεινο υγρό κελί, χτισμένο στις απόκρημνες κορφές της ψυχής.
Μα τι ψάχνουμε στ’ αλήθεια να ονοματίσουμε κάτι, όταν δεν ξερουμε τι είναι, πώς είναι και γιατί μπαίνουμε στην διαδικασία να το αναζητήσουμε...
Μήπως ξέρουμε γιατί έλαχε σε μας;
Ή μήπως με μεγάλη προσπάθεια θα καταφέρουμε με τα χέρια μας να κάμουμε ένα ξερό κλαδί ν’ αθίσει;
Πόση πειθαρχία μπορεί να χρειάζεται αυτό και πόση μαγεία;
Μήπως είν΄αδύνατο;
Κι από την άλλη πόσο δυνατό είναι ν’ αθίσει μια ξερή ψυχή με την ποίηση...
Στ΄αλήθεια ας μην ψάχνουμε, μα η ζωή μπροστά μας φέρνει αυτό που θέμε!
Και τότες ας μπολιάσουμε την πειθαρχία αυτόματα και νυκοκοιρεμένα δημιουργώντας κάτι ξεχωριστό! Ας γράψουμε...
Επιλέγετε ένα καλοξυσμένο μολύβι ή μια καινούργια γραμματοσειρά ενός πολυμέσου, για να ζυμώσετε το χρόνο, τον τόπο, τους ήρωες ως πρώτη επαφή με τη σελίδα;
Ένα καλοξυσμένο μολύβι δίδει ψυχή στην κόλλα,
κάτι που δεν μπορεί να κάμει καμιά γραμματοσειρά σε καμιά οθόνη κανενός πολυμέσου.
Ακόμα και οι τραχιες γραμμές, ακόμα και οι μουτζούρες έχουν το νόημα τους και στέκουν αγέρωχες ανάμεσα στις λέξεις να δείξουν πως τίποτα δεν είναι τέλειο.... Με ρωτάς λοιπόν για πολυμέσα;
Να τα βράσω κι’ αυτά και τα καλά ντως..
Μα έλα σου που σήμερα δεν γίνεται αλλιώς, αφού τα’χουμε ανάγκη δυστυχώς!
Οπότε χρησιμοποιούμε και τα δυο, άλλα με μια ιδιαίτερη αγάπη και συμπάθεια προς το πρώτο.
Ας π(ι)ούμε μαζί έναν αγαπημένο σας στίχο/φράση/απόσπασμα από την εγχώρια ή παγκόσμια λογοτεχνία.
Βασικά ας πιούμε δυό, γιατί δεν με φτάνει ένας!
Είναι του ισπανού ποιητή Federico Garcia Lorca:
Αν και τους ξέρω τους δρόμους
ποτέ δε θα φτάσω στην Κόρδοβα.
Ενότητα 3η: Μια φράση ασυμπλήρωτη
(Ένα μικρό λογοπαίγνιο με αφορμή τον τίτλο βιβλίου «Να ζεις, να αγαπάς και να μαθαίνεις» του Δρ. Φελίτσε Λεονάρντο Μπουσκάλια)
Να ζεις, να αγαπάς, να μαθαίνεις και να ελπίζεις πως…
Θρέφει η ελπίδα τη ζωή
τ’ όνειρο τη στολίζει
κι ο έρωντας την πιο βαθιάν
αλήθεια τση χαρίζει
μαντινάδα του Γιώργη Καράτζη.
Υ.Γ.: Οι ταινίες κρύβουν μέσα στη συντομία τους μεγαλειώδεις πανανθρώπινες αξίες. Υπάρχει κάποια την οποία, από πλευράς σεναρίου, μας παροτρύνετε να δούμε;
Καρδιές στην Ατλαντίδα...
Θυμάμαι είδα μικρός την ταινία αυτή...
Καρφώθηκε σαν σαΐτα ευαισθησίας στην αμάλαγη τότε καρδιά μου...
Μου δίδαξε πως την αλήθεια δεν μπορείς να τη γνωρίζεις αν δεν ψάχνεις, πως δεν υπάρχουν γύρω μας μόνο όσα βλέπουμε, μα κι άλλα τόσα τα οποία κάνει χρεία να κοπιάσουμε για να καταφέρουμε να δούμε.
Μου δίδαξε να γυρεύγω την αλήθεια σε σκαμμένα απ΄του χρόνου την φθορά πρόσωπα, σε ρυτίδες που μιλούνε, σε μάθια κουρασμένα που βλεπίζουνε στα βάθη της ψυχής!
Και μέσα σ’ όλα αυτά, το καταγάλανο αγγελούδι της αγάπης να πεταρίζει απο λουλούδι σε λουλούδι, έχοντας πανωφόρι τις κιτρινισμένες φυλλωσιές των πανύψηλων δέντρων του Χάργουιτς.
και να σκορπίζει την μαγεία του απο τόπο ως τόπο, άδολα, αγνά, χαλίσικα, μέσα απ’ το ξενινιάτο του καθημερνού παιγνιδιού.
Ο Τέντ Μπρότιγκαν για μένα λειτουργεί ως ποιητής που, με τις θυμόσοφες φράσεις του και την διδακτική του στάση, προετοιμάζει τα παιδιά με τρόπο αλληγορικό έτσι ώστε να τα πετάξει αγάλι αγάλι στην σκληρή πραγματικότητα της ζωής και φυσά στην ψυχή τους τον έρωντα, τη γνώση, γεννά στο μυαλό τους προβληματισμούς που θ’ ακλουθούνε στα παιδιά εφ’ όρου ζωής...
Ίσως οι άνδρες με τα κίτρινα πανωφόρια να είναι οι δυστυχίες της ζωής που έρχονται απρόσμενες να μας διαγουμίσουν την χαρά!
Κι επειδή όλα σ’ ετούτη τη ζωή βαδίζουνε χεραγκαλιά με την ποίηση, θα τελειώσω μ’ ένα ποίημα που μιλά ίσως για την δική μου Ατλαντίδα...
‘’Θὰ θελα νὰ 'χα νοῦς παιδιοῦ τ' ἄδολο ξενινιάτο
νὰ παιγνιδίζω ἀνέμελα μεροὺ νυχτοὺ σαφῆ
νὰ μὴ γατεχω δυστυχιὰ καθόλου τί σημαίνει
μοῦδε καὶ πόνος τσὴ ψυχῆς ἴντα κοντὸ θὰ πεῖ...
Νὰ κάνω χίλιες ζαβολιὲς κι' ὄντε μου λὲν δὲν πρέπει
ὅ,τι δὲν πρέπει εὐθὺς ἐγὼ νὰ κάνω στὰ χωστὰ ,
νὰ τρέχει ἡ ἔρμη μάνα μου ξυλιὲς γιὰ νὰ μοῦ δώσει,
νὰ μὲ φωνιάζει γαΐδαρο μὲ τὰ μεγάλα αὐτιά.
Πῶς μου 'χει λείψει τοῦ παιδιοῦ ‘ετοὺτ 'η ἡλικία
ἐκεῖ ποὺ εὐθύνες σπάνια βἀραίνουν τὴν ψυχὴ
κι' ὅλα σου φαίνονται γλυκὰ καὶ μόνο παιγνιδάτο
ὁρίζει τὴν διάθεση στσ' ἀγάπης τὴν δοχή.
Κι' ἐδὰ δὲν κάνει ἀπόφαση ὁ πόνος νὰ λαργάρει,
νὰ ξαλαφρώσει ὁ λογισμὸς καὶ γέλιο νὰ φανεῖ,
στὰ δυό μου χείλη ποὺ 'κάνε ἡ προίκα τὴν φωλιὰ τζὴ,
ἄχι καὶ ποὺ 'ναι ὁ καιρὸς ποὺ ἤμουνα παιδί!
Έκθεση εικόνων
Το τελευταίο λογοτεχνικό του εγχείρημα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο "Στ΄ άρμα θ΄ αλαργοξοριστώ".
Ἄλλη μία εὐκαιρία γιὰ νὰ κάνομε τὴ διαπίστωση, πὼς σὲ τοῦτο τὸν τόπο, ἐξακολουθεῖ νὰ εὐδοκιμεῖ ὁ ἔμμετρος λόγος καὶ νὰ ζεῖ παραγωγικὰ καὶ λειτουργικὰ ἡ παμπάλαιη γλωσσική μας ἔκφραση. Ὅταν νέοι ἄνθρωποι μὲ σπουδὲς καὶ πλούσιες κοινωνικὲς ἐμπειρίες, ἐπιλέγουν νὰ ἐκφραστοῦν καὶ μάλιστα στὴν ἰδιαίτερη τοπικὴ ντοπιολαλιά, ἐκφράζοντας σύγχρονες ἀνησυχίες, ἐπισημαίνοντας κορυφαία κοινωνικὰ θέματα καὶ ὑμνώντας τὴν πρωτογενῆ φυσιογνωμία τοῦ ἄδολου ἔρωντα, τότε ὑπάρχει ἀκόμη ἐλπίδα.
Μία τέτοια ἐλπίδα συνιστᾶ ἡ παρουσία τοῦ Σταύρου Τζανῆ, ποὺ μὲ ἕνα ἐνθουσιώδη τρόπο εἰσέρχεται στὸ δύσκολο καὶ ἀπαιτητικὸ χῶρο τῆς ποιητικῆς δημιουργίας. Ὁ Σταῦρος Τζανής, μέσα ἀπὸ τὸν χειμαρρώδη του λόγο, ἀποκαλύπτει μεταξὺ τῶν ἄλλων μία πολὺ εὐαίσθητη συναισθηματικὴ πλευρά, ἡ ὁποία ἀρχικὰ δὲν εἶναι ἄμεσα ἐμφανὴς καὶ ἡ ὁποία σταδιακὰ σταθεροποιεῖται μέσα στὶς εἰκόνες καὶ τὰ τρεχούμενα νοήματα.
Εὐαισθησία, λυρικότητα καὶ φυσικὰ ἡ ἀναγκαία ἀλληγορία ποὺ ἀποτελεῖ καὶ τὸ κλασσικὸ ἄλλοθι τῶν ποιητῶν. Ἀκολουθεῖ καὶ ἀκολουθεῖται ἀπὸ τὶς ἀλήθειές του, διασχίζοντας μὲ ἀγέρωχη σιγουριὰ τὰ πεδία ποὺ ὁριοθέτησε ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδιὰ τοῦ πάνω στὸ εὐάλωτο σῶμα τῆς ὕπαρξης...
Αντί Προλόγου
Δὲν γίνεται ἀπόλυτα σαφὲς ἂν ἡ ποίησή του εἶναι ἡ πρόφαση γιὰ νὰ πολεμήσει μὲ τοὺς ἀνεμόμυλους τῆς καρδιᾶς του, ἢ αὐτοσκοπὸς γὶἃ νὰ φυλακίσει τὰ θεριὰ τῆς σκέψης του σὲ χειροπιαστὰ σύνορα. Ὅπως καὶ νὰ ἔχουν τὰ πράγματα, ὁ Σταῦρος εἶναι γεμάτος ἐνθουσιασμὸ καὶ πάθος καὶ πετᾶ ἀπὸ θέμα σὲ θέμα μὲ τὴν ἴδια εὐκολία ποὺ πετᾶ ἡ μέλισσα ἀπὸ λουλούδι σὲ λουλούδι.
Τρυγᾶ τὶς μνῆμες τοῦ τόπου τοῦ, ἀνασύρει νερὸ ἀπὸ τὸ βαθὺ πηγάδι τῆς καρδιᾶς του, ἀνακατώνει καὶ συγκερνὰ τοὺς πόθους του μὲ τὶς γυμνὲς ἀλήθειες ποὺ τὸν περιβάλλουν καὶ στὸ τέλος ἀσφαλῶς μένει πάντα διψασμένος...
Κι ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ κρυμμένος μέσα στὶς φυλωσιές, σκεπασμένος μὲ τὰ κίτρινα φύλλα τοῦ φθινοπώρου, γαντζωμένος ἀνάμεσα στὶς λέξεις, ὁ Ἔρωντας, νὰ προκαλεῖ, νὰ περιγελᾶ καὶ νὰ ἀπειλεῖ.
Μέσα σὲ ὅλα αὐτὰ ὁ Σταῦρος πορεύεται μὲ αὐτοπεποίθηση, ἀνεβοκατεβαίνει τ’ ἀρμιὰ τοῦ Καμαριώτη, μὲ γεμάτη τη βούργια ντοὺ ἀναμνήσεις, παιδικὲς ζωγραφιές, ὄνειρα, στοχασμοὺς μὰ καὶ ἀνασφάλειες.
Πορεύεται κι’ ὀνειρεύεται μαζί, καὶ πάνω στὰ χνάρια του θὰ φανεῖ στὸ τέλος ἡ ἀξία καὶ ἡ σημασία τῆς πορείας του.
Γιώργης Καράτζης
Αποκτήστε το άμεσα:
www.aerakis.net/olos-o-katalogos-mas/vivlia/stauros-tzanis-st-armia-th-alargoxoristo.html
Βασικά ας πιούμε δυό, γιατί δεν με φτάνει ένα!
Είναι του ισπανού ποιητή Federico Garcia Lorca:
Αν και τους ξέρω τους δρόμους
ποτέ δε θα φτάσω στην Κόρδοβα.
Μ' ένα βλέμμα κι ένα φιλί!
Βραχεία λίστα
Κρατικών Βραβείων Κύπρου
Κατηγορία: Λογοτεχνία για μεγάλα παιδιά και εφήβους
ΜΕ ΤΡΟΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
Δυο χέρια πλέκουν την αγάπη