Γνωρίστε τον Μιχάλη Κατσιμπάρδη
Ο Μιχάλης Κατσιμπάρδης κουβεντιάζει στο BOOK TOUR με τον Θεοφάνης Θεοφάνους.
Σύντομο βιογραφικό
Ο Μιχάλης Κατσιμπάρδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην αργολική γη. Έζησε, όπως όλοι της γενιάς του, χορτάτα παιδικά χρόνια, με ατέλειωτα παιχνίδια στις αλάνες, με διάβασμα βιβλίων και μεγάλα όνειρα. Ευτύχησε να έχει καλούς γονείς, που αποτέλεσαν για την παιδική του ψυχή σπουδαίο σχολείο. Σπούδασε και διδάσκει φιλολογία. Ζει στην Αθήνα, όπως οι μισοί Έλληνες, εδώ και πολλά χρόνια. Πιστεύοντας ότι "είμαστε η μνήμη μας", προσπαθεί να τη διαφυλάξει ακέραιη, όσο οδυνηρή μπορεί να είναι μερικές φορές.
Σ' αυτό το πρώτο λογοτεχνικό του εγχείρημα τιμά αυτή την ανεκτίμητη γνωστική και ψυχική λειτουργία, αποχαιρετώντας μ' αυτόν τον τρόπο οριστικά τον πατέρα του, δύο ακριβώς δεκαετίες μετά τον θάνατό του.
Εργογραφία
(2018) Δυο χειμώνες κι ούτε ένα καλοκαίρι, Άνεμος Εκδοτική (2002) Ταξίδι με τη γλώσσα μου Ε΄ δημοτικού, Μεταίχμιο Συμμετοχή σε συλλογικά έργα (2007) Η διαθεματικότητα στα φιλολογικά μαθήματα και τα σχέδια εργασίας / Project, Μεταίχμιο
Ενότητα 1η: Εκ των έσω
Ποια παιδική σας ανάμνηση παραμένει ανεξίτηλη;
Αυτές, συνήθως, που συνδέονται με τη μητέρα μας είναι που αφήνουν τα πιο βαθιά χνάρια. Θα διάλεγα μια ανάμνηση συμβολική, το παιχνίδι που έπαιζα μαζί της, να με σκεπάζει με το σεντόνι ανεμίζοντάς τον στον αέρα κι εγώ με τη φαντασία μου να νιώθω ότι πέφτω με αλεξίπτωτο στη γη. Η επιτομή της ανεμελιάς και της παιδικότητας σε συνδυασμό με την άδολη φροντίδα της μάνας.
Και ως ενήλικος; Τι είναι αυτό που συχνά πυκνά ανασύρετε στη μνήμη σας και αποτελεί πάντα ένα καλό εφαλτήριο για το μέλλον;
Η μακρά και ειλικρινής συζήτηση με τον πατέρα μου για την επιλογή του επαγγέλματός μου. Μου εμφύσησε βαθιά μέσα μου να περιφρονώ το χρήμα και να κάνω επιλογές καρδιάς στη ζωή μου.
Εκλάμψεις, αναλαμπές; Συνήθως με ποιον τις μοιράζεστε;
Με τη σύντροφό μου, γιατί καλλιεργούμε σχέση που δεν είναι ανταγωνιστική. Το τελευταίο είναι κυρίως αυτό που φθείρει την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Θέλω πάντως να μοιράζομαι με αγαπημένα πρόσωπα τις χαρές και τις λύπες μου, τις ιδέες και τις απογοητεύσεις μου.
Ο άνθρωπος, ανέκαθεν, ως οντότητα ζει ανάμεσα σε πειρασμούς. Ασπίδες έχουμε;
Η μοναδική ανθεκτική ασπίδα μας είναι η αξιοπρέπεια, με την ευρεία και τη στενή έννοια. Και όπως ορίζεται από τους όρους της κοινωνικής συμβίωσης και όπως ορίζει η προσωπική μας ηθική.
Τι σας προσγειώνει απότομα;
Η απογοήτευση που μου προκαλούν οι άνθρωποι που εμπιστεύτηκα. Ίσως γιατί αποτελεί και προσωπική διάψευση των επιλογών μου, άρα και προσωπική ήττα.
Δώστε μου ένα λόγο για ν’ αγαπήσει κανείς τη μέρα.
Γιατί έχουμε την υγεία μας, -όσοι τέλος πάντων- πράγμα που δυστυχώς οι περισσότεροι συγκαταλέγουμε με έπαρση και αφέλεια στα δεδομένα μας, ενώ παραμένουν διαρκώς ζητούμενα.
Σε ποια εποχή συναντάμε τον αληθινό Μιχάλη, όπου συμμετέχουν σε αυτό που ζει όλα τα μέρη του σώματος (σώμα, μυαλό, ψυχή);
Σε στιγμές όλων των εποχών. Σε κείνες τις στιγμές που ανακαλύπτεις τις μικρές καθημερινές χαρές και τις απολαμβάνεις. Ασφαλώς, και όταν γίνεσαι καλύτερος σε κάτι, όταν εξελίσσεσαι, όταν επικοινωνείς ουσιαστικά με τους άλλους.
Ποια είναι η ραχοκοκαλιά της ζωής;
Αν εννοείτε την πεμπτουσία, τότε πρέπει ο καθένας να την αναζητήσει ξεχωριστά. Για μένα είναι οι βραδινές ειλικρινείς κουβέντες, η βαθιά αγκαλιά σε όσους αγαπάμε, τα ξάστερα βλέμματα και η συμπόνοια στον άλλον.
Ενότητα 2η: H τέχνη της γραφής
Από τα είδη του λόγου, ποιο σας συγκινεί/συναρπάζει περισσότερο;
Μακράν των άλλων το μυθιστόρημα. Αποτελεί το επιστέγασμα της λογοτεχνικής παραγωγής, αν και θεωρώ ως πιο απαιτητικό είδος το διήγημα. Η ποίηση δεν είναι προσιτή στους περισσότερους, έχει όμως μια γλώσσα που μιλάει κατευθείαν στην ψυχή και δεν παύει ποτέ να με συγκινεί.
Υπάρχει λογοτεχνικός ήρωας του οποίου το γραφτό της μοίρας θα αλλάζατε;
Αυτό το πρόσωπο που μου έρχεται στο νου είναι της Σοφία Σεμιόνοβνα Μαρμελάντοβα, της Σόνιας από το «Έγκλημα και τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι. Θύμα της κακής της μοίρας ζούσε την επίγεια κόλαση, μια ηρωίδα που γεννάει τον θαυμασμό μέσα από τον οίκτο. Θα τη λύτρωνα γιατί μου είναι αδύνατο να παρακολουθώ αμέτοχος τόσες αντιφάσεις ζωής.
Η γραφή απαιτεί πειθαρχία ή λειτουργεί αυτόματα;
Αρμονικό συνδυασμό και των δύο. Η αυτόματη γραφή θρέφει τον αυθορμητισμό, η πειθαρχία τιθασεύει το ανεξέλεγκτο συναισθηματικό πάθος.
Επιλέγετε ένα καλοξυσμένο μολύβι ή μια καινούργια γραμματοσειρά ενός πολυμέσου, για να ζυμώσετε το χρόνο, τον τόπο, τους ήρωες ως πρώτη επαφή με τη σελίδα;
Ακόμα και τη λίστα του σούπερ μάρκετ τη γράφω στον υπολογιστή μου. Ωστόσο, τις πιο σπουδαίες ιδέες μου τις έχω καταγράψει στα πιο απίθανα χαρτάκια.
Ας π(ι)ούμε μαζί έναν αγαπημένο σας στίχο/φράση/απόσπασμα από την εγχώρια ή παγκόσμια λογοτεχνία.
«Ερχόμαστε από μία σκοτεινή άβυσσο. Καταλήγουμε σε μία σκοτεινή άβυσσο. Το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή. Ευθύς ως γεννηθούμε, αρχίζει και η επιστροφή, ταυτόχρονα το ξεκίνημα και ο γυρισμός. Κάθε στιγμή πεθαίνουμε. Γι’ αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της ζωής είναι ο θάνατος. Μα και ευθύς ως γεννηθούμε, αρχίζει και η προσπάθεια να δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάνουμε ζωή την ύλη. Κάθε στιγμή γεννιόμαστε. Γι’ αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της εφήμερης ζωής είναι η αθανασία» (από την Ασκητική, του Νίκου Καζαντζάκη).
Ενότητα 3η: Μια φράση ασυμπλήρωτη
(Ένα μικρό λογοπαίγνιο με αφορμή τον τίτλο βιβλίου «Να ζεις, να αγαπάς και να μαθαίνεις» του Δρ. Φελίτσε Λεονάρντο Μπουσκάλια)
Να ζεις, να αγαπάς, να μαθαίνεις και να ελπίζεις πως… δεν μπορείς να περιμένεις τα πάντα από τους άλλους και να γίνεσαι ένας απλός παρατηρητής της ζωής σου. Διαμόρφωσε την καθημερινότητα σου, δώσε νόημα στην καθημερινότητα σου και αξία στον εαυτό σου, εμπιστεύσου όσους αξίζουν τη δική σου επένδυση και μείνε «ζωντανός» μέχρι τέλους.
Υ.Γ.: Οι ταινίες κρύβουν μέσα στη συντομία τους μεγαλειώδεις πανανθρώπινες αξίες. Υπάρχει κάποια την οποία, από πλευράς σεναρίου, μας παροτρύνετε να δούμε;
Είναι παλιά ταινία, αιρετική στην εποχή της, αποτελεί όμως μέσα από την τραγικότητά της τον υπέρτατο ύμνο στην ίδια τη ζωή. Είναι το φιλμ «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του» του Ντάλτον Τράμπο.
Έκθεση εικόνων
Το πρώτο του λογοτεχνικό εγχείρημα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο "Δυο χειμώνες κι ούτε ένα καλοκαίρι".
Καλοκαίρι 1944. Λίγο πριν εγκαταλείψουν την Ελλάδα, οι Γερμανοί πυρπολούν, βασανίζουν, αιχμαλωτίζουν, αφανίζουν περιουσίες και ψυχές. Ο πατέρας μου ήταν νέος, γεμάτος όνειρα για τη ζωή, περίμενε τη στιγμή που θα του δινόταν η ευκαιρία για το μεγάλο φτερούγισμα. Ο πόλεμος όμως ανατρέπει τα οράματα. Βρέθηκε στη δίνη του, άγουρος ακόμα από ζωή. Αντιστάθηκε, αρνήθηκε την υποταγή στους κατακτητές, προδόθηκε, συνελήφθη, βασανίστηκε, σύρθηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα της Γερμανίας. Έδωσε υπόσχεση να γυρίσει πίσω, στην πατρίδα και στους ανθρώπους του. Πάλεψε καθημερινά για την αξιοπρέπειά του μέσα στη φρίκη του στρατοπέδου, εκεί που η λέξη "άνθρωπος" χάνει το νόημά της. Γαντζώθηκε από τη ζωή και βγήκε απ' αυτή τη μάχη λαβωμένος μα ζωντανός. Γύρισε με λαχτάρα πίσω, σε μια πατρίδα όμως που δεν του άνοιξε ποτέ την αγκαλιά της. Μια μεταπολεμική Ελλάδα που κατασπάραζε τα παιδιά της, που έθετε διαχωριστικές γραμμές, που περιφρονούσε και τιμωρούσε.
Το βιβλίο αυτό ανοίγει διάπλατα την ψυχή του ήρωα, που για χρόνια ήταν βυθισμένη στο σκοτάδι. Και φέρνει στο φως όχι μόνο συνταρακτικά ιστορικά ντοκουμέντα, ερμηνείες και απαντήσεις σε πολλά "γιατί", αλλά επιπλέον πραγματεύεται τη δύσκολη κι ανεξερεύνητη σχέση του πατέρα-ήρωα με τον γιο-συγγραφέα. Μια σχέση που ποτίστηκε με περισσότερες σιωπές και λιγότερα λόγια.
Αποκτήστε τo άμεσα:
www.anemosekdotiki.gr/pezografia/dyo_cheimones.html
Μ' ένα βλέμμα κι ένα φιλί!
Βραχεία λίστα
Κρατικών Βραβείων Κύπρου
Κατηγορία: Λογοτεχνία για μεγάλα παιδιά και εφήβους
ΜΕ ΤΡΟΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
Δυο χέρια πλέκουν την αγάπη