Douglas Adams

Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ

Από καιρό ήθελα να διαβάσω κάτι που να απέχει έτη φωτός από κάθε ίχνος σοβαροφάνειας. Ένα βιβλίο που να μη με γεμίζει μελαγχολία, αλλά ούτε και με μηνύματα. Όχι ότι είναι άσχημα αυτά, απλώς ήθελα από τα «άλλα».

Ποια είναι όμως τα «άλλα»;

Τα «άλλα» είναι εκείνα τα βιβλία τα παράξενα, τα αλλοπρόσαλλα, που οι «σοβαροί» αναγνώστες κοιτάζουν τα εξώφυλλά τους με ανασηκωμένο φρύδι και συχνά τα κατατάσσουν σε μια πιο ιδιαίτερη μορφή λογοτεχνίας.

Δεν χρειάστηκε να πάω πολύ μακριά, ευτυχώς είχα στη βιβλιοθήκη μου και τα ...πέντε βιβλία της τριλογίας, αλλά και τα δύο ντετεκτιβ-αστυνομικά-παράξενα- απροσδόκητα μυθιστορήματά του. Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά στα βιβλία ενός συγγραφέα με πωλήσεις πάνω από 15 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.

Ο λόγος για τον Douglas Adams (1952-2001), Άγγλο συγγραφέα και δραματουργό, διάσημο για τη σειρά βιβλίων «Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ».

Το «Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ» βασίστηκε σε μια ραδιοφωνική κωμική εκπομπή του BBC σημειώνοντας τόσο μεγάλη επιτυχία (όπως διαβάζουμε: «καθήλωνε εβδομαδιαία τα πλήθη»), ώστε να ακολουθήσουν θεατρικά έργα, μυθιστορήματα, κόμικς, μία τηλεοπτική εκδοχή και μία ταινία -όλα εμπνευσμένα από τη ραδιοφωνική εκδοχή.

Στα βιβλία παρακολουθούμε τον Άρθουρ Ντεντ, τον Φορντ Έσκορτ, την Τρίλιαν, τον Ζάφοντ Μπίμπλιμπροξ και τον Μάρβιν (το παρανοϊκό ανδροειδές) να ταξιδεύουν στον σύμπαν, αφού η γη καταστράφηκε για να περάσει μια γαλαξιακή λεωφόρος (αργότερα μαθαίνουμε ότι τελικά δεν ήταν τόσο απαραίτητη), και να έρχονται σε επαφή με διάφορα όντα και πολιτισμούς, που μέσα στην παράνοιά τους παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες με τη ζωή στη γη.

Όλα αυτά, βέβαια, παρουσιάζονται με τρόπο πολύ διασκεδαστικό και άμεσο. Ιδιαιτέρως θυμάμαι κάτι κακάσχημα εξωγήινα όντα, υπεύθυνα για την τρίτη χειρότερη ποίηση του σύμπαντος, αλλά και τον εξωγήινο Φορντ Έσκορτ που επέλεξε το συγκεκριμένο όνομα, επειδή νόμιζε ότι τα αυτοκίνητα είναι η κυρίαρχη μορφή ζωής στη Γη.

Είναι φανερό ότι ο Douglas Adams είχε φοβερό ταλέντο στην περιγραφή αλλόκοτων καταστάσεων, ίσως γιατί και η ζωή του είχε έντονο το στοιχείο του ασυνήθιστου. Ας παρακολουθήσουμε κάποια στιγμιότυπα ξεκινώντας με μία μαρτυρία από τα σχολικά του χρόνια.

Ο διευθυντής του ιδιωτικού σχολείου «Brentwood School», όπου φοιτούσε, έλεγε:

«Εκατοντάδες παιδιά έχουν περάσει από αυτό το σχολείο αλλά ο Ντάγκλας Άνταμς ξεχώριζε πραγματικά από όλους -κυριολεκτικά. Ήταν αφύσικα ψηλός και επειδή φορούσε κοντά παντελόνια έμοιαζε λιγάκι νευρικός».

Ο Άνταμς συχνά έλεγε αστειευόμενος: Ο διευθυντής μου δεν έλεγε «Θα βρεθούμε κάτω από τον πύργο του ρολογιού» ή «Θα βρεθούμε κάτω από το μνημείο του πολέμου» αλλά «Θα βρεθούμε κάτω από τον Άνταμς».

Παρ’ όλα αυτά η ικανότητα του να γράψει πρώτης τάξεως ιστορίες είναι αυτή που τον έκανε να λάμψει».

Φρανκ Χάλφορντ, διευθυντής σχολείου (πηγή: Βικιπαίδεια)

Για την ακρίβεια, ξεχώρισε με διάφορα άρθρα του στη σχολική εφημερίδα. Σημαντική πληροφορία: Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας έγινε αργότερα χαρακτήρας του στο «Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ» (προφανώς ο Άνταμς δεν ανήκε σ' αυτούς τους συγγραφείς που ισχυρίζονται ότι οι χαρακτήρες στα βιβλία τους δεν έχουν καμία σχέση με τη ζωή τους). Στη συνέχεια δέχτηκε μια πρόταση από το Κολέγιο του Αγίου Ιωάννη του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, για να σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία χάρη σ' ένα δοκίμιο σχετικά με τη θρησκευτική ποίηση με αναφορές στους The Beatles και τον William Blake. O Adams δέχτηκε τη θέση για τους δικούς του λόγους. Ήθελε, κυρίως, να γίνει μέλος του φοιτητικού συλλόγου «Footlights», μιας ομάδας  από όπου βγήκαν πολλά κωμικά ταλέντα.

Αργότερα, τον ανακάλυψε ο Γκράχαμ Τσάπμαν από τους Monty Python (μια σατιρική ομάδα με φοβερή επίδραση στην κωμωδία) και του ανέθεσε να γράψει ένα σκετς για τη σειρά (ένα από τα δύο άτομα που έχουν γράψει σενάρια για το Monty Python).

Και ενώ η καριέρα του ξεκίνησε τόσο επιτυχημένα, μετά από κάποιο διάστημα αναγκάστηκε να στραφεί σε άλλες δουλειές, επειδή η γραφή του ξέφευγε από τα ...καθιερωμένα (ασχολίαστο). Μάλιστα, πέρασε περιόδους φοβερής ανασφάλειας ως θυρωρός ξενοδοχείου, χτίστης φάρμας, καθαριστής ορνιθοτροφείου και σωματοφύλακας. Όλα αυτά τα σκαμπανεβάσματα τού δημιούργησαν κατάθλιψη και έλλειψη αυτοπεποίθησης, σύντροφοί του σε ολόκληρη τη ζωή του.

«Έχω τρομερές περιόδους έλλειψης αυτοπεποίθησης [..] για λίγο καιρό είχα αναζητήσει ψυχολογική θεραπεία, αλλά ύστερα από λίγο κατάλαβα πως ήμουν σαν έναν αγρότης που παραπονιέται συνέχεια για τον καιρό. Δεν μπορείς να αλλάξεις τον καιρό - πρέπει απλά να δεχτείς πως είναι έτσι».

Σύμφωνα με δικές του διηγήσεις, η ιδέα για το «Γυρίστε τον Γαλαξία...» του ήρθε σε ένα λιβάδι στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας, όπου κειτόταν μεθυσμένος. Εμπνεύστηκε από έναν ταξιδιωτικό οδηγό που κρατούσε, αλλά και από την αδυναμία επικοινωνίας με τους κατοίκους του χωριού λόγω γλώσσας. Αρχικά, η ιδέα οδήγησε στη ραδιοφωνική κωμική σειρά επιστημονικής φαντασίας και αργότερα στα βιβλία.

Επίσης, έγραψε τη σειρά "Ντερκ Τζέντλι", όπου ο συγγραφέας το περιέγραφε ως «ένα είδος φαντασμάτο-τρόμο-πράκτορο-ταξιδιού-στο-χρόνο-ρομαντικό-κωμωδιό-έπος, που ασχολείται κυρίως με την λάσπη, την μουσική και την κβαντομηχανική». (χαρακτηρισμός από τη Βικιπαιδεια)

Συγκεκριμένα, η σειρά αποτελείται από τα μυθιστορήματα: «Ο Ντερκ Τζέντλυ ακολουθεί τη γάτα» και το «Αρργκ! Αδιάφοροι Ροκ Ρυθμοί για Γρήγορα Κέρδη».

Ένα χαρακτηριστικό απόσπασμά από την περιγραφή του δεύτερου: «Υπάρχει μια μακρόχρονη, ένδοξη παράδοση μεγάλων ντετέκτιβ, και ο Ντερκ Τζέντλι δεν ανήκει σ' αυτήν».

Αργότερα του δόθηκε η ευκαιρία να γράψει σενάρια για μερικά επεισόδια της πασίγνωστης σειράς επιστημονικής φαντασίας «Doctor Who».

Φτάνοντας (σχεδόν) στο τέλος πρέπει ν' αναφέρω ότι ο  Άνταμς είχε διάφορες ενδιαφέρουσες απόψεις για τη θρησκεία, τον οικολογικό ακτιβισμό  και την τεχνολογία, τις οποίες όμως δεν θα παραθέσω εδώ.

Πέθανε το 2001 σε ηλικία 49 ετών. Το 2002 κυκλοφόρησε το μισοτελειωμένο του βιβλίο «The Salmon of Doubt» με σύντομες ιστορίες, δοκίμια και συνεντεύξεις.

Γιατί ξεχωρίζει ο Douglas Adams:

-Γιατί τα έλεγε ωραία, απλά και, κυρίως, εύστοχα.

-Γιατί δεν προλάβαινε τις προθεσμίες, και γι' αυτόν τον λόγο τον είχαν κλείσει σε μια σουίτα ξενοδοχείου για τρεις βδομάδες για να ολοκληρώσει ένα από τα βιβλία του.

-Γιατί το 1994 πήρε μέρος σε μια αναρρίχηση του Κιλιμάντζαρο, στην οποία φορούσε μια στολή ρινόκερου, για τη Βρετανική φιλοζωική οργάνωση «Save the Rhino»- Πηγή: Βικιπαίδεια).

-Γιατί το 1983 εκδόθηκε το βιβλίο «Τhe Meaning of Liff», που έγραψε μαζί με τον John Lloyd, ένα λεξικό για πράγματα, για τα οποία δεν υπάρχουν ακόμα λέξεις.

(Π.χ. «Plymouth»: Το να συσχετίζεις μια ιστορία με κάποιον, δίχως να θυμάσαι ότι ήταν αυτός που σου είχε διηγηθεί την ιστορία.)

-Γιατί κάθε χρόνο στις 25 Μαΐου γιορτάζεται η μέρα της πετσέτας (αν διαβάσετε το «Γυρίστε τον Γαλαξία» θα καταλάβετε). Οι θαυμαστές του συγγραφέα κουβαλάνε εκείνη τη μέρα μια πετσέτα μαζί τους για να του δείξουν την αγάπη τους, ένα έθιμο που ξεκίνησε μετά από τον θάνατό του στις 11  Μαΐου 2001.

-Γιατί, σύμφωνα με το διάσημο βιβλίο του, η απάντηση στη Ζωή, στο Σύμπαν και τα Πάντα είναι ...42.

-Γιατί πέρα από την πλάκα, όσα γράφει, είναι ευφυέστατα.

-Γιατί έγραψε βιβλίο με τον εμπνευσμένο τίτλο: «Αντίο, κι ευχαριστώ για τα ψάρια».

-Γιατί οι παλιότερες εκδόσεις των βιβλίων του είχαν ωραίο σχήμα (μπορείτε να τις δείτε στη 2η φωτογραφία του άρθρου).

-Γιατί (τελειώνει το άρθρο, μην ανησυχείτε) στο « Ο Ντερκ Τζέντλυ ακολουθεί τη Γάτα» υπάρχει μία σημείωση από τον εκδότη σχετικά με τις αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ καλλιτεχνικού υπεύθυνου και διορθωτή. Τελικά γράφεται Τζέντλυ ή Τζέντλι; Στο βιβλίο, πάντως, υπάρχουν και οι δύο γραφές για να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι.

-Γιατί αυτό το άρθρο έκανε ...τέσσερις μήνες για να ολοκληρωθεί.

Τα ξαναλέμε!

Για το Book-Tour, Κωνσταντίνα Κοράκη.

https://wordpress.com/stats/day/konstantinakoraki.wordpress.com

Τα βιβλία του Douglas Adams: https://www.biblionet.gr/author/45993/Douglas_Adams

Πηγές:

goo.gl/1sYU94

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Meaning_of_Liff