"Άκου Ευρώπη-Europe Listen" "Όταν οι χιλιάδες φυλλωσιές του Νότου ψιθυρίζουν-When the thousands foliage of the South whisper"

Μετάφραση: Γεωργία  Λαπατά

The Abduction of Europe  «by Nikos and Pandelis Sotiriades»

 

Καλότυχη δεν θα ’λεγα στις μέρες μας,

πως είσαι Ευρώπη

και δεν θα νιώθεις τη χαρά που άλλοτε

στις παρυφές της Δίκτης, έδρεψες σε άλσος ιερό,

με στάχια ώριμα του θερισμού

και δάφνες στο κεφάλι

με τους καρπούς του Έρωτα

και τα μήλα του πόθου στα χέρια.

Τις έγνοιες και τους κόμπους απ’ τη σκέψη σου

δεν έχεις βρει τρόπο να λύσεις,

ακόμη αγαπημένη.

Μάταια ψάχνεις να κρυφτείς

μέσα στην άβυσσο που έχτισες

μάταια, γιατί οι ναοί σου γέμισαν θυσίες

και θρήνοι αντηχούν στις ρεματιές σου,

μάταια, γιατί η αναπάντεχη ώρα έφτασε

γιατί, κρατώ στο χέρι εγώ τον κεραυνό,

μην το ξεχνάς,

ο νους σου θα γυρίζει πάντα εδώ τις νύχτες

κι εδώ θα σβήνεις την ξανθή σου φλόγα.

Να ξέρεις,

άλλους ύμνους δεν θ’ ακούσεις την αυγή

να υψώνονται για εσένα στους αιθέρες

και λόγια απ’ τα ουράνια βάθη

δεν θα ειπωθούν ξανά

όσο η αρετή σου πλέει μες στο βούρκο

και εσύ σε σάπια πέλαγα

αφήνεις να βουλιάζει η στέρεη δόξα σου.

Όχι, πριν η λαχτάρα σου

για το καινούριο αγκάλιασμα φανερωθεί

όχι, πριν δέσεις τη λευκή κορδέλα

στο λαιμό του ταύρου

και πλύνεις με το δάκρυ σου

το αίμα και το κρίμα

από χιλιάδες που άφησες πληγές

ν’ ανοίξει ο εγωισμός,

όχι, πριν του Ζέφυρου οι πνοές

διαλαλήσουν στα πέρατα του κόσμου

πως θέλεις να είσαι, δική μου,

για να μείνεις η Ευρώπη του μύθου,

δική μου, στο δικό μου ακαταμέτρητο σύμπαν.

Όχι και στο θυμό μου, γενναιόδωρος μαζί σου,

δεν θέλω να γυρνάς με πείσμα αλύγιστο,

χωρίς να έχεις την ταυτότητα που σου έδωσα

όχι θνητή, εσένα που σου φύσηξα θεία πνοή και φως

μεθώντας με το ρόδινο βελούδο των χειλιών σου,

νεκρή και σκοτεινή ψυχή

δεν θα σε θέλουν οι αιώνες που έρχονται

και θα ρωτήσει η Ιστορία, τους αιώνες.

Πως γίνεται να λησμονάς το ρίσκο σου

να με ακολουθήσεις στο ταξίδι,

θυμήσου θυγατέρα των κέδρων της Ανατολής,

Ευρώπη, που σε ανάθρεψε η Φοινίκη

με άσπρο χυλό και μέλι,

όταν στην Κρήτη φτάνοντας σε αγκάλιασα

στο χώμα κοίταζες κατακόκκινη και ντροπαλή

η Κρήτη, ευλόγησε την ένωση μας…

Δεν έχεις παρά να κοιτάξεις

απ’ τη χαραμάδα της μνήμης,

το Μάη, όταν ανθούν οι παπαρούνες στον κάμπο

έχουν το χνούδι των χειλιών σου,

απ’ τα φιλιά και τους χυμούς που πότισαν τη γη

και τώρα, πως δε λογαριάζεις

τίποτα απ’ τα ακριβά που έζησες

και πως ατίμητα στεφάνια θέλεις

να φορείς με ψεύτικα στολίδια

και είναι η βούληση σου εκδικήτρα κι άδικη.

Γιατί τα πλήθια κύματα του Αιγαίου δεν ακούς

παρά ποθείς τις συμφορές και τους θανάτους των λαών

κι αμέτρητους τρόπους μηχανεύεσαι

για να γεννάς κακομοιριές και πάθη.

Αφήνεις δίχως έλεος, άσπλαχνα,

να παίρνουν αποφάσεις, άρχοντες λέει,

μα δεν είναι οι άρχοντες σου θεοτίμητοι,

και συ θαρρείς πως κάθεσαι ειρηνικά στο θρόνο,

μα δεν ακούς… ο πόλεμος σέρνεται γύρω σου.

Ευρώπη, δεν είναι οι Κορύβαντες Κουρήτες

που χτυπούν τα κύμβαλα

δεν είναι ο χορός της μύησης σου,

και τα τραγούδια, δεν είναι των Μουσών.

Ήχοι βαρβάρων, που έχουν πόθο αψύ τον πλούτο

και παραχορτασμένοι που την ύβρη υπηρετούν

αυτοί, το θάνατο σου μηχανεύονται με αυθάδεια

και μοίρα ολέθρου σου ετοιμάζουν για ξημέρωμα.

Ευρώπη, ποιος να σε ξυπνήσει από το λήθαργο,

στον ύπνο σου, άλλοι,

σχεδιάζουν σπαραγμούς και οδύνες

υψώθηκαν πάνω απ’ το μέτρο οι μνηστήρες

και θαρρούν πως τράνεψαν, τόσο,

για να μπορούν και τους θεούς να μέμφονται

πικροί αντίπαλοι μ’ αδικομαζωμένα κέρδη

αδείλιαστα τη μοιρασιά έχουν βάλει στο βωμό

καταραμένοι και ξεδιάντροποι θα σβήσουν στον αιώνα.

Έτσι όπως είσαι, δεν σου αξίζουν ρόδα ανθισμένα

μισώ τους τρόπους σου, μα όχι εσένα,

αστραφτερό το βλέμμα πια δεν έχεις

και η μέρα ήρθε που τη δόξα τερματίζει

ήρθε, με τον ψίθυρο που δεν ήθελες να ακούσεις

κι ήταν δικός μου ο ψίθυρος,

αυτόν που ο Νότος, μέσα από χιλιάδες φυλλωσιές

πάσκισε να σου φέρει, με το φεγγάρι στο κανίσκι

και τα άστρα στα δίχτυα,

να σου θυμίσει τ’ αφρισμένα κύματα που πέρασες

σαν άστραφτε το φιλντισένιο σώμα σου

κάτω από τον ήλιο της Δήλου

και απ’ το κρασί που ήπιες και μέθυσες

είχε κρατήσει το άρωμα,

για να σε πείσει να λυγίσεις

μα εσύ, είσαι ήδη

στα στενά της Χάρυβδης παραδομένη.

Αύριο… Ευρώπη,

όταν τη σκουριασμένη διαμαρτύρηση

από την πόρτα που έκλεισες θ’ ακούς,

μόνη θα ’ρθεις, ικέτιδα με δίχως όνομα,

στο δρόμο το στενό

της ανελέητης ανάγκης σα βρεθείς

την αλυσίδα σου, στα πόδια μου να ρίξεις.

Τα πληγωμένα μου αγάλματα θρηνούν

μα όχι τόσο για τα σπασμένα μέλη τους,

όσο γι’ αυτή την ξενιτιά που όρισες πατρίδα.

Βαριά τα βλέφαρα σου κλείνεις

θαρρείς και δεν αισθάνεσαι πως δεν ανήκουν

σε κανένα από τα βάθρα σου, οι Καρυάτιδες

και η Αφροδίτη και η Νίκη κι ο Αρπιστής

και η πληγωμένη μου, η γενναία Αμαζόνα

και τ’ άλλα σμιλεμένα μάρμαρα,

δικά μου, ταγμένα

στα μεγάλα μου ιερά να στέφονται

με καταπόρφυρες ροές από το άρμα του ήλιου

αγγέλλοντας το δίκαιο όρκο της τιμής και της ζωής

όταν η αγάπη των κοινών θνητών

πυργώνει πιο ψηλά από τα νέφη και τον Όλυμπο

τον αθάνατο Έρωτα και το υφάδι της Ελευθερίας

χαλκεύοντας τους νόμους της φυλής

στ’ αμόνι της αλήθειας.

Θα μου γυρέψεις αμοιβή της αρετής,

μα δεν θα λάβεις, ποιας αρετής,

βλέπεις, λησμόνησες τη θεία Ευγνωμοσύνη

κι εγώ, μετρώ τ’ αποκεφαλισμένα όνειρα.

Σαν τι θα γίνεις, αν εκείνα που σου χάρισα

στης λήθης το ποτάμι αφήσω να κυλήσουν,

πως λόγο θα αρθρώσεις για τον Έρωτα

και στην ψυχή, ποια θεραπεία, με ποια λέξη,

σε ποιο αμφιθέατρο η Δημοκρατία να υμνηθεί

και πως ο ενθουσιασμός να σε οδηγήσει σε συμπόσια,

η μελωδία, η αρμονία, ο χορός, που θα βρουν θέατρα,

και πως θα αποκαλείς τις πιο μεγάλες σου ορχήστρες.

Ακαδημία και φιλοσοφία και φαινόμενα και σκέψη

δώρα, προικιά πολιτισμού

πιότερο κι απ΄ του κόσμου το χρυσάφι

ακριβό το πνεύμα.

Σκέψου, όταν μελαγχολήσεις από φόβο,

που θα βρεις φωνή να το ιστορήσεις.

Μα πάλι, δεν μπορώ να σ’ αρνηθώ

γι’ αυτό πλατεία σου ετοίμασα

ανάβοντας ξανά αρχαίους πυρσούς,

στη Δίκτη, εκεί πρώτη φορά, στο λίκνο μου

σε κλίνη από μάρμαρο λευκό περίτεχνο,

τρύγησα του ανθοστόλιστου κορμιού σου

τη χαρά και τη συγκίνηση

και εσύ την πιο τρανή τη δόξα,

τότε κέρδισες, Ευρώπη.

Λύρα εφτάχορδη σου πρόσφερα, ν’ ακούς,

να μη μπορείς να κρατηθείς μακριά

κι από τη φλογισμένη αστραπή του πόθου σου,

ποτέ να μην λυθείς και να ξεφύγεις.

Ο χρυσαετός θα λύσει τον αρχαίο χρησμό σε Ανατολή

αγέννητο παιδί θα στο μηνύσει

και με λαχτάρα

για το γυρισμό σου θα μιλήσεις

στη Δύση, με έργα βαθυστόχαστα,

έδωσε η μάντις η τυφλή απάντηση στο χρόνο,

σαν καταλάβεις πως σε χθόνιο αγώνα σε τραβούν

και σπέρματα κακού φυτρώνουν,

όλο πιο πολλά στη γη σου,

την ώρα που αψηφάς τον κίνδυνο που ελλοχεύει,

γυρνάς δήθεν αμέριμνη,

με το χυδαίο χιτώνα της αλαζονείας

αυτόν που σε έχει αλλοτριώσει

και παιανίζεις την αυτοκαταστροφή, τρελή,

στη συνδιαλλαγή με τους εμπόρους του θανάτου.

Ιέρειες του πόνου άλλες

δεν θα βρεις να σε υπηρετήσουν

στον κύκλο του Έρωτα αγιάζει η συμφιλίωση

κι είναι το νήμα ασήμι και χρυσό μιας άλλης έλευσης.

Θα μείνω εδώ, η ελπίδα αντέχει

στη χώρα που γεννήθηκε το φως

να περιμένω, το προσωπείο να πετάξεις

κι αυτά τα χάρτινα κλειδιά του δεσμοφύλακα

τα βρόμικα, να ρίξεις στην πυρά

κι όχι ψυχές, λάθη που είχες κάνει κι άλλοτε…

Θα μείνω εδώ, η ελπίδα αντέχει

στη χώρα που γεννήθηκε το φως

να περιμένω, αψίδα Ειρήνης θα σου πλέξω

με μυρτιές και κληματόβεργες

απ’ τα ηφαίστεια νησιά

από την τυραννία και το χλευασμό να σε γλιτώσω.

Θα μείνω εδώ, η ελπίδα αντέχει

στη χώρα που γεννήθηκε το φως

να περιμένω, στ’ αλώνια τα πανσέληνα

εδώ που ξύπνησε

η καρδιά κι ο νους της οικουμένης

έλα, ν’ αφουγκραστείς απ’ την αρχή

το μέλλον σου, Ευρώπη.

 

 Painting by Roussetos Panagiotakis

 

Nowadays Europe, I would not say

that you are fortunate

and you will not feel the joy

that you once gathered

on the outskirts of Dykte

in a sacred grove

with ears ready for harvest

and laurels on your head

with the fruits of Love

and the apples of lust in your hands.

My beloved, you have not found a way

to get the anxieties and the knots

out of your mind yet.

In vain, you seek to hide

in the abyss you have created

in vain, because your temples are full of sacrifices

and lamentations echo in your ravines,

in vain, because the unexpected time has come

because I do hold the thunderbolt in my hand

do not forget that.

Your mind will always be back here in the nights

and here you will blow out your golden flame.

Be aware

at dawn you will not listen to any other hymns

elevating for you in the sky

and words from the divine depths

will not be uttered again

since your virtue floats in the mire

and you let your great glory sink

in a rotten ocean.

No, before your craving

for the new embrace is revealed.

No, before tying the white ribbon

to the bull's neck

and washing with your tear

the blood and the sin

from thousands of wounds which you let

your selfishness open up.

No, before Zephyrus' breaths

declare to the ends of the world

that you really wish to be mine,

to remain that very Europe of mythology,

mine, in my own immeasurable universe.

No, even in my anger, I am generous with you,

I do not want you to behave with inflexible obstinacy

without keeping the identity I gave you,

not mortal, because I blew divine breath and light into you

intoxicated by the rosy velvet of your lips.

The coming centuries will detest you,

dead and obscure soul,

because History will ask the centuries.

How come that you forget your risk

to follow me throughout the journey.

Remember, daughter of the cedars of the East,

Europe, who were brought up by Phoenicia

with white pap and honey,

when, upon arriving in Crete, I embraced you

while you had your eyes on the ground, blushed and shy.

 

Painting by Roussetos Panagiotakis

 

Crete blessed our union...

In May you can only look through the crack of memory,

when the poppies blossom in the plain,

they have the fluff of your lips

from the kisses and juices that watered the soil

and now, taking no account of

the precious moments you lived,

you want to wear

dishonourable wreaths with fake ornaments

and your volition is revengeful and unjust.

Why do you not listen to the multitude of waves of the Aegean Sea

instead of longing for the tribulations and deaths of the peoples

contriving innumerable ways

to generate misery and ordeals.

You let the alleged leaders make decisions

without mercy, pitilessly,

but your leaders are not god-honourable

and you think you are sitting peacefully on the throne

but you do not hear that the war is crawling around you.

Europe, they are not Korybantes Kouretes

who beat the cymbals,

it is not the dance of your initiation

and the songs are not those of the Muses.

It is barbarians' sounds

who have an immense craving for wealth

and overglutted, they serve the Insult.

They are the ones who contrive your death with impertinence

and they prepare a pernicious destiny for you at dawn.

Europe, who will wake you up from lethargy,

during your sleep, others plan wails and pains

the aspirants overestimated their capabilities

and believe that they are so great

that they can reproach even the gods.

They are bitter opponents with ill-gotten gains

who have insolently placed the sharing on the altar

but they will end up cursed and shameless

and will be effaced in the future.

As you are now, you do not deserve blossomed roses.

I hate your manners, but not you.

You do not have a sparkling glance any more

and the day has come that your glory terminates.

It has come with the whisper you refused to hear

and that whisper was mine.

The one which the South, through thousands of foliage,

tried to bring you with the moon

in an ornate basket

and the stars in the nets

to remind you of the foamed waves you passed

when your ivory body glittered

under the sun of Delos.

The South had kept the aroma

from the wine you had and got drunk

to persuade you to be compassionate

but you, you have already surrendered

to the narrow pass of Haryvdis.

Tomorrow... Europe,

when you hear the rotten protest

from the door you closed,

you will come alone, a nameless suppliant,

and when you find yourself

in the narrow street of merciless need,

you will throw your chain in front of my feet.

My wounded statues lament

but not so much for their broken limbs

as for your sending them abroad to foreign lands

which you defined as their home.

You close your eyelids heavily

as if you do not realise

that Caryatids, Venus, Victory, Harpist,

my brave wounded Amazone

and all the other sculptured marbles

do not belong to any of your pedestals.

They are mine,

predestined to be crowned at my sacred altars

with purple flow from the chariot of the sun

announcing the righteous oath of honour and life

when the love of mortal people

elevates higher than the clouds and Olympus,

than the immortal Love and the weft of Liberty,

forging the laws of the nation

on the anvil of truth

you will ask for a reward of virtue from me

but you will not receive it,

after all, which virtue,

you see, you are oblivious of the holy Gratitude

and I merely count the decapitated dreams.

What will become of you, if I let, all those I gave you away,

drift in the river of oblivion,

how you will articulate words about Love

and which remedy for the soul, with which words

and in which amphitheatres Democracy will be hymned

and how the elan will lead you to symposia.

Where melody, harmony and dance will find theatres

and how you will call your great orchestras.

Academy, philosophy, phenomena and thought

are gifts, dowries of civilisation,

because intellect is more valuable

than all the gold of the whole world.

Think about it, when you feel melancholy due to fear

where you will find the voice to recount it.

Nevertheless, I cannot renounce you

that's why I have adorned a square for you

lighting ancient torches again,

at Dykte, my cradle, where for the first time

I gathered the joy and the emotion

of your flowery body

on my bed made of fine white marble.

It was at that time Europe that you won the greatest glory.

I offered you a seven-string lyre to listen to

so that you cannot stay away

and you can never be free to escape

from the burning lightning of your lust.

The golden eagle will solve the ancient oracle in the East

an unborn child will bring you the message

and you will longingly speak about your return

in the West with deeply thoughtful deeds

because the blind prophetess has given the answer through the years.

Then you will realise that you are trapped in an infernal struggle

because more evil seeds grow in your land

while you are defying the lurking danger.

You wander around as if you are carefree

wearing the vulgar cloak of arrogance,

the one which has alienated you,

and playing the paean of your self-destruction, insane,

while conversing with the dealers of death.

You will not find any other priestesses of pain to serve you,

in the circle of Love reconciliation sanctifies

and the thread is silver and gold of another coming.

I will stay here, hope endures

in the country where the light was born,

and wait, until you throw away the mask

and throw those dirty paper keys of the jailer into the fire

rather than the souls, as the mistakes you once made...

I will stay here, hope endures

in the country where the light was born,

and wait, I will make you an arch of Peace

with myrtle and vine branches

from the volcanic islands

because I want to save you from tyranny and derision.

I will stay here, hope endures

in the country where the light was born

and wait, in the full moon threshing-floors

here, where the heart and the mind

of the whole world awoke

come here Europe to listen to your future

right from the start.

 

Comments

1. Zephyrus: He is the Greek god of the west wind. The gentlest of the winds, Zephyrus is known as the fructifying wind, the messenger of spring.

2. Phoenicia: It was a thalassocratic ancient Semitic civilization that originated in the Eastern Mediterranean.

3. Korybantes Kouretes: When Zeus was born, his mother Gaia took him to Crete and hid the child Zeus in a “ steep cave “. Korybantes beat the cymbals as intended to drown out the infant god's cries, and prevent his discovery by his cannibal father Cronus.

4. Insult: It describes behaviour that defies the norms of behaviour or challenges the gods, and which in turn brings about the downfall, or nemesis, of the perpetrator of insult.

5. Delos: The island of Delos is one of the most important mythological, historical and archaeological sites in Greece.

6. Charybdis: It was a sea monster, later rationalized as a whirlpool and considered a shipping hazard in the Strait of Messina.

7. Olympus: In Ancient Greek religion and mythology, Olympus was the home of the Twelve Olympian gods. The Throne of Zeus hosted solely him, the leader of the gods. From there he unleashed his thunderbolts expressing his divine wrath.

 

Painting by Roussetos Panagiotakis

 

Μετάφραση: Γεωργία  Λαπατά

 

 

               Δεν είναι ο ψίθυρος σημάδι αδυναμίας, ούτε η υπομονή σημάδι υποταγής. Είναι αντοχή και περηφάνια. Είναι αξιοπρέπεια και εγκαρτέρηση ενός αλύγιστου λαού που έχει γράψει με το αίμα του χρυσές σελίδες αγώνων, πολεμώντας για τα ιδανικά του. Ενός λαού που έδειξε σ' όλο τον κόσμο, ανά τους αιώνες, πώς υπερασπίζεται την πατρίδα του, τα πιστεύω του και την προγονική κληρονομιά του. Η πολιτιστική κληρονομιά και η Δημοκρατία αποτελούν ιερή παρακαταθήκη για τις μελλοντικές γενιές όλου του κόσμου. “Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει, μηδ' αλυσίδα στου Ρωμιού και στ' αγεργιού το πόδι.” (Γ. Ρίτσος)

          Όσοι νομίζουνε πως είναι οι δυνατοί, επειδή έχουνε υλικά αγαθά, θα πρέπει να βρούνε το ψυχικό σθένος και να παραδεχτούνε ότι όχι μόνο όλοι οι άνθρωποι βρισκόμαστε κάτω από τον ίδιο ουρανό, αλλά και ότι στη ζυγαριά του ουρανού το Πνεύμα είναι το πιο βαρύ και ακριβό στολίδι. Γιατί η ύλη θα γίνει σκόνη και θα γλιστρήσει μέσα από τα χέρια σας. Αυτός είναι ο σκληρός νόμος της Φύσης. Μην έχετε λοιπόν αυταπάτες. Εκείνοι που έχουν το Πνεύμα είναι οι δυνατοί, ενώ οι άλλοι που κατέχουν μόνο την ύλη είναι οι αδύναμοι, “ δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα “ ( Κ. Βάρναλης )

           Όμως είναι βέβαιο, πως η υπεροψία και η αλαζονεία σας θα σάς οδηγήσουνε στην καταστροφή. Στην Αρχαία Ελλάδα η αλαζονεία οδηγούσε στην Υβρη, η οποία υποδήλωνε ασέβεια και περιφρόνηση του μέτρου και των ορίων που διέπουν τις ανθρώπινες πράξεις στο πλαίσιο της τάξης του Σύμπαντος. Αυτό προκαλούσε την μήνιν των θεών και κυρίως του Δία που ήτανε ο εγγυητής της τάξης του Σύμπαντος. Ο Δίας έστελνε την Νέμεση η οποία μοιραία επέφερε την τιμωρία και τη συντριβή του υβριστή.

            Γιατί το σπίτι μας μπορεί να είναι φτωχικό, σε αντίθεση  με τη γλώσσα μας που είναι πλούσια και μέσα απ' αυτήν εκφράζεται εδώ και χιλιάδες χρόνια το εύρος του Πνεύματος και του Πολιτισμού μας. “ Τη γλώσσα μού έδωσαν Ελληνική, το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.” ( Οδ. Ελύτης )

             Γιατί η δύναμή σου, Ευρώπη, είναι η αδυναμία σου.

             Γιατί οι φυλλωσιές λυγάνε, μα δεν σπάνε.

 

Θεωρώ μεγάλη μου τιμή το γεγονός οτι η ακριβή μου φίλη, Ζωή Δικταίου – Χαρά Βερίγου, μού εμπιστεύθηκε τη μετάφραση αυτού του ποιήματος.

Ευχαριστούμε από καρδιάς τον καλό φίλο Θεοφάνη Θεοφάνους που μάς έκανε την τιμή να φιλοξενήσει αυτό το ποίημα στο Δικτυακό Τόπο Book Tour Magazine.

 

Χαρά Βερίγου

Γεωργία Λαπατά