15 προτάσεις για ανάγνωση στο τέλος του 2018 (επιλογή – επιμέλεια: Διώνη Δημητριάδου)
Νίκος Κτιστάκης
«Ιστορίες από την άγρια μεριά»
τρεις νουβέλες
πρόλογος: Δημήτρης Φύσσας
εκδόσεις ΑΩ
Τρεις ιστορίες που αναδεικνύουν την άγρια πλευρά της ζωής. Μέσα σε ένα τοπίο που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί καφκικό και με έντονες τις σκιάσεις του παραλόγου οι δύο πρώτες, βαθιά ανθρώπινη η τρίτη ιστορία, από τη σκληρή πλευρά της ζωής κι αυτή. Μια γραφή που ξεχωρίζει για τον ρεαλισμό της, τις επινοήσεις της, τις ανατροπές της. Μια νέα γραφή, μια πρώτη εμφάνιση στα γράμματα που αξίζει να προσεχθεί.
Παναγιώτης Μπαρμπαγιάννης
«Δεν με ξέρεις»
μικροδιηγήματα
εκδόσεις βακχικόν
Σαράντα πέντε μικρές ιστορίες, μερικές λιλιπούτειες. Η θεματική τους γύρω από την παιδική ηλικία, συχνά τραυματική. Οι εικόνες, που κάποτε παλιά αποτυπώθηκαν, έρχονται τώρα να μιλήσουν για να δείξουν πως ο κόσμος του παιδιού είναι στην ουσία άγνωστος – μια υποψία του έχουμε και κάθε φορά που διαψευδόμαστε αναθεωρούμε. Εδώ στα μικροδιηγήματα του Μπαρμπαγιάννη ένας ολόκληρος καμβάς κεντημένος με φόβους και φοβίες, απορρίψεις και εμμονές, απουσίες και σκληρά βιώματα.
Τάκης Θεοδωρόπουλος
«Σελάνα»
το μυθιστόρημα του Παρθενώνα
εκδόσεις Μεταίχμιο
Μια «βιογραφία» του εμβληματικού για την αρχιτεκτονική τέχνη Παρθενώνα. Μια ιστορία που στη βάση της έχει τα μελετήματα των θαυμαστών του μέσα στους αιώνες, χωρίς όμως να υποτάσσεται στην επιστημονική παρουσίαση. Καθόλου μάλιστα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σαγηνευτικό στην εξιστόρησή του βιβλίο, με κεντρικό ήρωα (τουλάχιστον σε πρώτη ανάγνωση) τον Ικτίνο, στο πλάι του οποίου βλέπουμε τη σύντροφό του Σελάνα. Ωστόσο, αναπόφευκτα το ενδιαφέρον στρέφεται στο ίδιο το δημιούργημα του Ικτίνου, με τον Παρθενώνα έτσι να προβάλλεται στην κεντρική θέση του μυθιστορήματος. Σε μια πιο προχωρημένη ανάγνωση, πρόκειται για την ίδια την ιδέα της δημιουργίας, από τη γέννησή της ως το θαυμαστό αποτέλεσμα, την ολοκλήρωση του έργου.
Μάριος Μιχαηλίδης
«Ο ανακριτής»
νουβέλα
εκδόσεις Γαβριηλίδης
Είδε το φως της έκδοσης πριν έξι χρόνια ο «Ανακριτής» του Μάριου Μιχαηλίδη, έκανε αίσθηση και για τη θεματική του και για τον χειρισμό της από τον ταλαντούχο συγγραφέα. Ακόμη προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη, που δεν έχει ξεμπερδέψει με την πρόσφατη ιστορία του τόπου – ζωντανή στα επακόλουθά της ως σήμερα. Μέσα στον σύντομο αφηγηματικό χρόνο (στον οποίο εγκιβωτίζεται ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ως φόντο της ιστορίας), καταγράφεται η σχέση του θύματος με τον θύτη του, με το παράλογο του βιωματικού πεδίου να παραπέμπει συνειρμικά στον Κ. της καφκικής «Δίκης». Ξεχωριστή λογοτεχνική παρουσία.
Μαρία Γκάινσα
«Το οπτικό νεύρο»
διηγήματα πάνω σε χαρτί
μετάφραση: Μαρία Μπεζαντάκου
εκδόσεις opera
Θα μπορούσε να είναι ένα δοκίμιο για τη δημιουργία, για τη δύναμη της Τέχνης. Ωστόσο είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Μέσα στα έντεκα κεφάλαιά του η Μαρία Γκάινσα, στο πρώτο της λογοτεχνικό έργο, εμπιστεύεται το οπτικό ερέθισμα που προκαλούν επιλεγμένοι πίνακες ζωγραφικής για να αναπτύξει, εν μέρει δοκιμιακά και εν μέρει μυθοπλαστικά, ιστορίες γύρω από τον δημιουργό και το έργο του. Ευφάνταστη η γραφή, με εύστοχο χειρισμό του ποικίλου υλικού της, προκειμένου να αποδώσει μια σειρά διηγημάτων, που θα μπορούσε κάποιος να τα διαβάσει και ως ένα έξοχο όλον.
Τζίνα Ψάρρη
«Οι κόρες της ανάγκης»
μυθιστόρημα
άνεμος εκδοτική
Πόσο υπεύθυνος είναι ο άνθρωπος για τις επιλογές του; Αν πάμε προς τις μυθολογικές μας ρίζες, θα συναντήσουμε τον ταπεινωμένο θνητό να είναι έρμαιο των θεών αλλά και αυτούς θα τους δούμε να υπακούν στην παντοδύναμη Μοίρα. Η Κλωθώ, που γνέθει την ανθρώπινη ζωή, η κόρη της Ανάγκης. Η αναπόφευκτη αναγκαιότητα. Η Τζίνα Ψάρρη στο μυθιστόρημά της θα επικαλεστεί αυτό το πανάρχαιο μοτίβο για να πλέξει τη δική της σημερινή ιστορία. Γυναικείες οι φιγούρες, ωστόσο το βιβλίο διαβάζεται και ως ένας βαθύς στοχασμός στη μοίρα των ανθρώπων και στην συχνά παράλογη πάλη τους απέναντι στις επιταγές της.
Σοφία Κατάρα – Ξυλογιαννακοπούλου
«Ταξίδι στην Ανεμούσα»
αφήγημα
Ελληνοεκδοτική
Μια ιστορία με την ανάλογη μυθοπλασία της, η Φωτεινή, ο Αλέξανδρος, ο Μάνος· τη ζωή τους τη διαβάζουμε εξιστορούμενη μέσα από μια τριτοπρόσωπη αφήγηση όχι ενός παντογνώστη αφηγητή αλλά ενός άυλου όντος/μη όντος, του Αμαριήλ. Σ’ αυτόν θα μπορούσε ο αναγνώστης να δώσει όποια ερμηνεία του επιτρέπει η πίστη του ή η ιδεολογία του, ή να επιτρέψει στη συγγραφέα να μας δώσει τη δική της εκδοχή. Ο Αμαριήλ είναι (πότε αόρατος και πότε με ανθρώπινη γήινη μορφή) πάντα δίπλα στον Μάνο, τον άνθρωπο του οποίου έχει αναλάβει να φυλάει την ψυχή. Θα τον ακούμε να παρεμβαίνει σχολιάζοντας, πάντα από τη θρησκευτική πλευρά των πραγμάτων, φθάνοντας ως το «θαύμα», όπως κι αν το εννοεί ο καθένας. Η Σοφία Κατάρα έχει τον τρόπο να δημιουργεί τον μυθοπλαστικό της κόσμο έτσι ώστε να τον κάνει θελκτικό στην ανάγνωση. Γνώμη μου είναι πως θα μπορούσε να δοκιμαστεί και σε γραφές που θα την οδηγούσαν σε περισσότερο ρεαλιστικούς ορίζοντες. Ο θρησκευτικός χαρακτήρας που διαπνέει το βιβλίο της ίσως δεν θα επιτρέψει σε μια ευρύτερη ομάδα αναγνωστών να γνωρίσει την ενδιαφέρουσα γραφή της.
Αθανάσιος Βαβλίδας
«Δονήσεις για μια νέα εποχή»
ανθολόγιο διηγήσεων (1985-1999)
εκδόσεις Δωδώνη
Σε πέντε ενότητες μοιρασμένη η συλλογή των διηγήσεων (Άνθη εύθυμα, Άνθη Πένθιμα, Άνθη Τεχνητά, Άνθη Ερωτικά και Άνθη Ποικίλα). Καταθέσεις σε εξομολογητικό πρώτο ενικό πρόσωπο, που καταφέρνουν άλλοτε με τη χιουμοριστική τους διάθεση και άλλοτε με την πιο σκληρή αλήθεια τους να αγγίξουν τον αναγνώστη. Ο Βαβλίδας γράφει με ευαισθησία αξιοσημείωτη και με ευστοχία αποτυπώνει τις μνήμες του με τις συνακόλουθες προεκτάσεις τους, όπως αυτές μεταποιούνται στην ύστερη επεξεργασία τους. Παλαιότερη έκδοση, ωστόσο ακόμα ζωντανή και ενδιαφέρουσα.
Δημήτρης Κωνσταντάρας
«Βουλευτή να σε πει η μάνα σου…»
θεατρικό
εκδόσεις βακχικόν
Έχοντας στο μυαλό του το «Υπάρχει και φιλότιμο» και τον εμβληματικό «Μαυρογιαλούρο» ο Δημήτρης Κωνσταντάρας γράφει ένα θεατρικό με αυτόν τον εύστοχο τίτλο. Μια ιστορία, όπως λέει ο ίδιος στον πρόλογο της έκδοσης, «για τρεις ηθοποιούς και πολλούς εφιάλτες». Και ίσως έτσι να είναι, αν σκεφθούμε την απαξίωση του ρόλου του αντιπροσώπου του λαού, την ιδιότυπη «ολιγαρχία» των βουλευτών, τα όσα καταμαρτυρούνται γενικότερα για τον χώρο της πολιτικής. Ο θεατρικός λόγος αποδεικνύεται συχνά η πιο ευθύβολη κριτική στα κακώς κείμενα της κοινωνικής και της πολιτικής ζωής.
Αλεξάνδρα Μπελεγράτη
«Το σκοτεινό δάσος»
μυθιστόρημα
εκδόσεις Πηγή
Προκλητικό το μυθιστόρημα της Μπελεγράτη, όπως παραπέμπει σε μια αλληγορική δυστοπία. Ο αναγνώστης εισέρχεται στο λογοτεχνικό τοπίο και αποκωδικοποιεί τους συμβολισμούς. Πόση μυθοπλασία άραγε χωράει στην καταγραφή ενός φοβικού μέλλοντος; Στο εξώφυλλο (φωτογραφία του ταλαντούχου Νίκου Κουμαρτζή) συνοψίζεται όλη η ιστορία του βιβλίου: ο χωρισμός της κοινωνίας σε δύο χώρους (η Μητρόπολη και το Δάσος), το «πρόσωπο» πάνω από όλα αυτά στην ιδιωτική του αναζήτηση/μύηση, το δισήμαντο χαμόγελο. Από τις πιο ενδιαφέρουσες αποτυπώσεις ενός δυστοπικού μέλλοντος σε μια αξιοπρόσεκτη αισθητικά έκδοση.
Τριαντάφυλλος Σιδερίδης
«Λίκνο»
ποιήματα
εκδόσεις Ιωλκός
Με την πρώτη του ποιητική συλλογή ο Σιδερίδης προκαλεί το ενδιαφέρον. Άλλοτε σε πρώτο ενικό πρόσωπο (αυτό της αυτοσυνειδησίας) και άλλοτε με το προσωπείο του δεύτερου ενικού, αποκαλύπτει μια φωνή απόγνωσης, που, κινείται ανάμεσα στην αδιέξοδη πραγματικότητα και στο άφατο και αόρατο, εκεί που εναποθέτει η ποίηση την ελπίδα της. Πολλά υποσχόμενη γραφή.
Κωνσταντίνα Δελημήτρου
«ex-έλληνες»
Μυθιστόρημα
εκδόσεις Διάπλαση
Ένα προσωπικό αφήγημα μπορεί να πάρει τις διαστάσεις ενός μυθιστορήματος; Πόσο τα προσωπικά βιώματα αντικαθρεπτίζουν ευρύτερες καταστάσεις; Ο αναγνώστης θα απαντήσει στα ερωτήματα αυτά διαβάζοντας την ιστορία της Κωνσταντίνας Δελημήτρου. Από μια Ελλάδα βυθισμένη ως τον λαιμό στην κρίση έρχεται η αναγκαστική μετανάστευση στην Κύπρο, που κάποτε φάνταζε παράδεισος αλλά μάλλον δεν ήταν. Με χιούμορ, με καυστικότητα, με εύστοχες παρατηρήσεις. Ναι, θα μπορούσε να είναι και μυθιστόρημα, στο οποίο πολλοί θα βρούμε τους κοινούς μας τόπους· στη δυσκολία προσαρμογής, στην καθημερινή σύγκρουση με τις αντιθέσεις, στη συμφιλίωση με τη διαφορετικότητα. Ενδιαφέρον ανάγνωσμα.
Νίνα Αλέξη
«Ανίν Ιξελά»
ποιήματα
εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Μια ποίηση ηχηρών εκφράσεων και έντονων συναισθημάτων, που προσιδιάζει σε παλαιότερες γραφές. Τότε που ο σεβασμός στην πιστότητα των λέξεων καθόριζε και την αξία των ποιητών. Με θεατρικές σπουδές η Νίνα Αλέξη γνωρίζει πως η έκταση του λόγου δεν είναι η καθοριστική συνθήκη για τη μετάδοση των νοημάτων. Έτσι βρίσκουμε στη συλλογή της ολιγόστιχες ποιητικές ανάσες, που λειτουργούν σαν ολοκληρωμένα ποιήματα, αλλά και μεγαλύτερες γραφές με ίση αξία.
Ελένη Στασινού
«Τα βρωμοθήλυκα της ιστορίας»
από γενιά σε γενιά με έναν μύθο
μυθιστόρημα
εκδόσεις Γκοβόστη
Χωρισμένο σε πέντε βιβλία το μυθιστόρημα της Στασινού φιλοδοξεί να μας ταξιδέψει πίσω στον χρόνο και να μας προσγειώσει πάλι πίσω στο σήμερα συνδέοντας τις εποχές μέσα από τις γυναικείες παρουσίες που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες της. Έχει πολύ ταλαιπωρηθεί η λεγόμενη «γυναικεία» λογοτεχνία (αμφίβολης ευστοχίας έτσι κι αλλιώς ο όρος), οπότε αποφεύγω να πω πως το βιβλίο αφορά μόνον το γυναικείο αναγνωστικό κοινό. Προτιμώ να πω ότι αφορά τον κάθε αναγνώστη, που αντιλαμβάνεται την ιστορία και ως ατομική συμβολή των ξεχωριστών προσώπων, αυτών που (ανεξάρτητα από το φύλο τους) προχωρούν την ανθρώπινη περιπέτεια λίγο πιο πέρα.
Μαρίνα Σολδάτου
«Τι κι αν μετράει ο χρόνος»
ποιήματα
εκδόσεις Αρισταρέτη
Ποικιλία στη μορφή και στη γλώσσα, αξιοσημείωτη θεματική ποικιλία επίσης, πλούσια εκφραστικότητα στον λόγο. Αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της συγγραφικής κατάθεσης της Μαρίνας Σολδάτου. Η καλή γραφή πράγματι μπορεί να κινηθεί ελεύθερα από είδος σε είδος χωρίς να χάνει την ποιότητά της. Ενδιαφέρον θα βρει ο αναγνώστης το γεγονός πως επιλέγει ακόμη και τον θεατρικό λόγο θυμίζοντάς μας την αρχέγονη σχέση ανάμεσα στην ποίηση και στα θεατρικά δρώμενα.
Για το BOOK TOUR, Διώνη Δημητριάδου.
Η πολυαναμενόμενη συλλογή διηγημάτων
της συγγραφέως-εκπαιδευτικού Διώνης Δημητριάδου.
Η έννοια του χρόνου, ασύλληπτη στην ουσία της, με τα μετρήσιμα χρονικά διαστήματα μόνο προσωπικά να εννοούνται. Γι' αυτό και ο μέσα χρόνος είναι και ο μόνος προσιτός. Μέσα του ζούμε και πάνω στις διαδρομές του πατάνε τα αβέβαια βήματά μας. Στο μεταξύ, ο χρόνος ο αληθινός τρέχει αδιάφορος για τη δική μας αντίληψη και εμείς μόνο στιγμές αποτυπώνουμε θεωρώντας πως έστω για λίγο πιάσαμε το νόημα. Μπορεί βέβαια όλο αυτό να είναι μια ψεύτικη αίσθηση του υπαρκτού, και ο χρόνος μόνο ως προσωπικός να βιώνεται. Σ' αυτής της μαγικής συμπαντικής απάτης την αίσθηση ακουμπούν αυτές οι μικρές ιστορίες. Κάποιες ελάχιστες σε έκταση, ίσως για να υπαινιχθούν την αξία της στιγμής που χάνεται ανεπαίσθητα, αν δεν προλάβεις να την κρατήσεις υγρή στο χέρι σου.
Αποκτήστε το άμεσα:
www.patakis.gr/viewshopproduct.aspx?id=733889
Μ' ένα βλέμμα κι ένα φιλί!
Βραχεία λίστα
Κρατικών Βραβείων Κύπρου
Κατηγορία: Λογοτεχνία για μεγάλα παιδιά και εφήβους
ΜΕ ΤΡΟΧΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ
Δυο χέρια πλέκουν την αγάπη