Γνωρίστε τον Δήμο Χλωπτσιούδη

Ο Δήμος Χλωπτσιούδης κουβεντιάζει στο BOOK TOUR με τον Θεοφάνη Θεοφάνους.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Δήμος Χλωπτσιούδης σπούδασε Ιστορία και εργάζεται ως φιλόλογος. Διατηρεί το ιστολόγιο ο δείμος του πολίτη και τις εκδόσεις "τοΒιβλίο". 
Ασχολείται, επίσης, με τη συγγραφή ιστορικών και κοινωνικών μελετών. Κριτικές, δοκίμια και πολιτικά άρθρα του έχουν δημοσιευθεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο: στα Ενθέματα της Κυριακάτικης Αυγής, στο tvxs.gr, το protagon.gr, το eklogika.gr κ.α.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του με τίτλο Κατάστιχα.

Εργογραφία

Ενότητα 1^η: Εκ των έσω

Ποια παιδική σας ανάμνηση παραμένει ανεξίτηλη;

Από την παιδική μου ηλικία περισσότερο θυμάμαι την αγωνία μου να καταλάβω τον κόσμο, να ανακαλύψω νέα πράγματα, να διαβάσω κάτι πρωτόγνωρο. Δεν είναι ανάμνηση ενός συγκεκριμένου περιστατικού, αλλά μία σειρά στάσεων και δράσεων πάνω σε αυτή την παιδική αγωνία, υπαρξιακή κατά βάθος για να μην την πω "γενετική".

Και ως ενήλικος; Τι είναι αυτό που συχνά πυκνά ανασύρετε στη μνήμη σας και αποτελεί πάντα ένα καλό εφαλτήριο για το μέλλον;

Μάλλον σήμερα πια δεν αποζητώ συγκεκριμένες μνήμες. Κινούμαι περισσότερο με βάση τον Άλλο. Πάντα κοιτώ τον Άλλο. Όχι ως ξένο, αλλά σε συνάρτηση με τον εαυτό μου. Η βελτίωση του άλλου είναι και δική μου βελτίωση. Η διαφορετικότητα του Άλλου είναι ο δικός μου πλούτος (κοινωνικός, ατομικός, υπαρξιακός, ποιητικός, πολιτικός). Σε συζήτηση με τον Άλλο, ακόμα και σε κάθετη διαφωνία, αναζητώ να μάθω. Τον τρόπο σκέψης του, τη λογική πίσω από τις θέσεις του, τις αναζητήσεις του (για τη λογοτεχνία, την κοινωνία, για ό,τι τύχει).

Εκλάμψεις, αναλαμπές; Συνήθως με ποιον τις μοιράζεστε;

Εδώ και χρόνια με τη σύζυγό μου. Είναι εκείνο το μισό μου που στέκεται δίπλα με κριτική διάθεση, που συμμερίζεται τις ανησυχίες μου και προσπαθεί πάντα να με στηρίζει.

Ο άνθρωπος, ανέκαθεν, ως οντότητα ζει ανάμεσα σε πειρασμούς. Ασπίδες έχουμε;

Θεωρώ ότι όλοι έχουν ασπίδες. Απλά διαφέρει το μέγεθος και το υλικό κατασκευής τους. Άλλοι έχουν βαριές ολόσωμες μακεδονικές, άλλοι μικρότερες. Το ζήτημα από τι προσπαθούμε να προστατευτούμε…

Τι σας προσγειώνει απότομα;

Η αποτυχία σε έναν σχεδιασμό. Αν και πάντα προσπαθώ να εξετάσω όλες τις παραμέτρους, κάθε αποτυχία είναι μία απότομη προσγείωση. Εκεί προσπαθώ απλά να βρω το λάθος στο σχεδιασμό και τους παράγοντες που ήταν απρόβλεπτοι από εμένα, ώστε να μην το επαναλάβω. Αλλά είναι βέβαιο ότι θα ξανακάνω το ίδιο λάθος! Μάλλον είμαι κακός μαθητής! Και σίγουρα επίμονος!

Δώστε μου ένα λόγο για ν’ αγαπήσει κανείς τη μέρα.

Το καινούριο. Κάθε νέα μέρα είναι μια νέα αρχή, μια έκπληξη. Αν δεν είναι, τότε οι ελπίδες μας έχουν μαραθεί και έγιναν λίπασμα για τη ρουτίνα και την απαισιοδοξία. Ακόμα και σήμερα, με τις τόσες κοινωνικές κι οικονομικές αντιξοότητες, μόνο το χάραμα είναι εκείνο που προσφέρει -έστω λίγη- αισιοδοξία…

Σε ποια εποχή συναντάμε τον αληθινό Δήμο, όπου συμμετέχουν σε αυτό που ζει όλα τα μέρη του σώματος (σώμα, μυαλό, ψυχή); 

Το καλοκαίρι… Είναι η αγαπημένη μου εποχή. Την έχω συνδυάσει με αρθρογραφική ραστώνη και μια καλή ευκαιρία για διάβασμα και οργάνωση του νου. Αν και είμαι πιο "παραγωγικός" τις άλλες εποχές, το καλοκαίρι είναι η αγαπημένη ευκαιρία ανασυγκρότησης, ξεκούρασης και σχεδιασμού. Άλλωστε, είναι μια ερωτική εποχή, πιο χαλαρή, πιο κοινωνική.

Ποια είναι η ραχοκοκαλιά της ζωής;

Η ελπίδα και το όνειρο. Εκεί αναγεννιούνται οι αντιστάσεις στην αποτυχία ή τις δυσκολίες. Η ελπίδα και τα όνειρα είναι η ομοιοστατική δύναμη ισορροπίας του ανθρώπου.

Ενότητα 2^η: H τέχνη της γραφής

Από τα είδη του λόγου, ποιο σας συγκινεί/συναρπάζει περισσότερο;

Δεν είναι ξεκάθαρο… Δεν έχω αποφασίσει. Από το δοκίμιο μέχρι την ποίηση ο δρόμος είναι μεγάλος. Λατρεύω την ποίηση επειδή διεγείρει άλλα συναισθήματα. Στον αντίποδα το άρθροκαι στο ενδιάμεσο το δοκίμιο.

Το δοκίμιο δίνει την ευκαιρία με πλήρη ελευθερία έκτασης και γλώσσας να εκφράσεις τις αναζητήσεις σου (λογοτεχνικές ή άλλες), να ασκήσεις κριτική αναζητώντας την καινοτομία, το διαφορετικό… Το δοκίμιο μου έχει ανοίξει μεγάλους δρόμους και ακόμα είμαι στην αρχή. Πάντα θα είμαι στην αρχή, αφού ως είδος δεν τελειώνει ποτέ. Μου δίνει την ευκαιρία να διεγείρω με πεζό λόγο-αλλά με αναφορική και ποιητική χρήση της γλώσσας- την κριτική διάθεση του αναγνώστη και ταυτόχρονα να διαχειριστώ τα συναισθήματά μας.

Η ποίηση από την άλλη, είναι η μαγεία της τέχνης της γλώσσας. Λατρεύω να διαβάζω ποίηση (είτε την κρίνω καλή είτε αδιάφορη, κακή ποίηση δεν υπάρχει), να παιδεύομαι με τις λέξεις. Είναι ένας γλωσσικός πειραματισμός που ξεπερνά το μεμονωμένο γεγονός της επικαιρότητας και που στάθηκε αφορμή για το ποίημα για να αγκαλιαστεί με το συναίσθημα. Ίσως το μεγάλο κοινό μεταξύ δοκιμίου και ποίησης είναι διαχρονικότητάς τους…

Υπάρχει λογοτεχνικός ήρωας του οποίου το γραφτό της μοίρας θα αλλάζατε;

Μετά από πολλά χρόνια αγάπησα τον Ιαβέρη. Ο σκληρός αστυνομικός των Αθλίων κάποια στιγμή μου έγινε προσφιλής. Όπως ο Αίαντας του Σοφοκλή, έτσι κι εκείνος "κλειδώθηκε" σε αντιλήψεις με τις οποίες ανδρώθηκε και αδυνατούσε να τις ξεπεράσει. Η δική του ρουτίνα ιδεών (η σκληρότητα σε «εγκληματίες», αδυναμία να διακρίνει το δίκαιο από τη δικαιοσύνη και το νόμο) όχι μόνο τον ταλαιπώρησε στο αστυνομικό σώμα, αλλά τελικά τον οδήγησησε στην αυτοκτονία, όπως ο τραγικός Αίας.

Σε πιο συμπαθητικό ήρωα, θα ήθελα να αλλάξω τη μοίρα του δασκάλου στη φιλοξενία του Albert Camus (από την "Εξορία και το Βασίλειο") στην προεπαναστατική Αλγερία όταν απομονώνεται από λευκούς κι Αλγερινούς. Είναι το παράλογο να ζεις σε δύο κόσμους: λευκός Γάλλος που αρνούνται οι Γάλλοι αλλά και οι Αλγερινοί.

Η γραφή απαιτεί πειθαρχία ή λειτουργεί αυτόματα;    

Κατά τη γνώμη μου με πειθαρχία. Αρνούμαι την "αυτόματη γραφή" (αν και ως όρος είναι λάθος όπως τον μεταχειριζόμαστε σήμερα, αφού άμεσα παραπέμπει στον πρώτο σουρεαλισμό και το υποσυνείδητο όπως εκφράζεται στο όνειρο). Η πρώτη αυθόρμητη γραφή μπορεί να αποτελέσει μια καλή βάση, αλλά πάντα χρειάζεται πολλαπλούς μετασχηματισμούς, είτε πρόκειται για δοκίμιο είτε για ποίημα ή πεζό.

Ακόμα κι όταν μας φαίνεται ως αυθόρμητο το έργο, στην ουσία μάλλον το είχαμε σχηματοποιήσει σε προχωρημένο βαθμό στο μυαλό μας πολύ πριν το περάσουμε στο χαρτί. Ωστόσο, και πάλι πιστεύω ότι χωρά βελτίωση. Η νέα επεξεργασία ενός έργου, πάντα το βελτιώνει.

Επιλέγετε ένα καλοξυσμένο μολύβι ή μια καινούργια γραμματοσειρά ενός πολυμέσου, για να ζυμώσετε το χρόνο, τον τόπο, τους ήρωες ως πρώτη επαφή με τη σελίδα;

Μάλλον μια καλοξυσμένη γραμματοσειρά! Πιο εύκολα γράφω σε Η/Υ παρά σε χαρτί. Με βολεύει περισσότερο για πολλούς λόγους.

Ας π(ι)ούμεμαζί έναν αγαπημένο σας στίχο/φράση/απόσπασμα από την εγχώρια ή παγκόσμια λογοτεχνία.

Να προτείνω δύο (χαχα);
(α) Έστησε ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη (από το Γ΄ Σχεδίασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων)… Τον λατρεύω αυτό τον στίχο γιατί κρύβει μέσα του όλη τη ζωντάνια της αναγέννησης και ταυτόχρονα παράγει μια εξαιρετική εικόνα πλούσια σε κίνηση και συναίσθημα.

(β) Και τοιούτοι, εμπρός σας / εγώ ‘να γονατίσω! / η γη ας σχισθή, εις το βαράθρον / η βροντή τ’ ουρανού ας με τινάξη / Προτού σας ατιμήσω, ω γόνατά μου (από το Εις Αγαρηνούς του Ανδρέα Κάλβου)…

Ο στίχος αυτός με συγκινεί με το ριζοσπαστισμό του. Συνδέει το πολιτικό περιεχόμενο (το ανυπόταχτο, το μαχητικό φρόνημα) με την εικονοπλασία και ταυτόχρονα πατά σε μία κατάρα-όρκο που δίνει ο ποιητής στον εαυτό του.

Ενότητα 3^η: Μια φράση ασυμπλήρωτη

(Ένα μικρό λογοπαίγνιο με αφορμή τον τίτλο βιβλίου «Να ζεις, να αγαπάς και να μαθαίνεις» του  Δρ. Φελίτσε Λεονάρντο Μπουσκάλια)

Να ζεις, να αγαπάς, να μαθαίνεις και να ελπίζεις πως…

…ο κόσμος θα αλλάξει, θα δεχτεί τον Άλλο, τον Ξένο, τον Διαφορετικό και θα τον αγκαλιάσει.

Υ.Γ. Οι ταινίες κρύβουν μέσα στη συντομία τους μεγαλειώδεις πανανθρώπινες αξίες. Υπάρχουν κάποια την οποία, από πλευράς σεναρίου, μας παροτρύνετε να δούμε;

Αυτή είναι δύσκολη η ερώτηση… Σε πρώτη σκέψη θα πρότεινα το BramStocker’sDracula του F.F. Copolla. Αποτελεί μια εκπληκτική ταινία, όχι μόνο στη διασκευή ενός βιβλίου για βρυκόλακα, σε ιστορία αγάπης και αυτοθυσίας να χάσει το αγαπημένο πρόσωπο, αλλά και σκηνοθετημένη τέλεια, με εξαιρετική φωτογραφία και μουσική επένδυση.

Σε άλλο ύφος, θα πρότεινα τον Άγγλο ασθενή του Άντονι Μιγκέλα που συνδέει την εξωτικές εξορμήσεις των Βρετανών, την κατασκοπεία του μεσοπολέμου, τον ίδιο τον πόλεμο και φυσικά τον έρωτα σε δύο διαστάσεις…

Αν όμως με ρωτούσες για σκηνοθέτη ή για soundtrack μάλλον θα έμενα στην Ευρώπη… Από την καινοτόμα σκηνοθετική ματιά του Κισκλόσφκι στην τρίχρωμη τριλογία του που ενδύθηκε με εξαιρετικές μουσικές (ειδικά το χορωδιακό Blue) μέχρι την εκρηκτική μουσική επένδυση του Ennio Morricone στον Επαγγελματία (με τον Jean-Paul Belmondo).

Έκθεση εικόνων

Κατεβάστε τη νέα ποιητική συλλογή του Δήμου Χλωπτσιούδη, «κατάστιχα» από την cosmotebooks ή από το myebooks.gr.